1. Cày lật đất
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, Từ tháng 11/2021 đến tháng 3/2022 phổ biến ít mưa và tổng
lượng mưa (TLM) ở mức thấp hơn từ 10-25% so với TBNN cùng thời kỳ. Nhiệt độ các
tháng 01, 02/2022 tại khu vực Đồng bằng Bắc Bộ ở ngưỡng thấp hơn từ 0-0,50C
thuận lợi cho công tác vệ sinh đồng ruộng, cày lật đất. Vì vậy các địa
phương cần huy động tối đa lực lượng, phương
tiện máy móc khẩn trương làm đất, đẩy nhanh tiến độ cày lật đất trên diện tích
không trồng cây vụ Đông, phơi ải nhằm cải tạo chế độ khí trong đất, tiêu diệt
mầm mống sâu bệnh hại và cây lúa cỏ đã mọc trên ruộng. Sử dụng các loại máy cày
có công suất lớn, cày đến đâu gọn đến đấy.
Với
các chân ruộng thuộc nhóm đất thịt, không nhiễm phèn mặn việc làm đất có thể
phơi ải kiệt. Đối với những
chân thấp trũng chua phèn kìm hãm cần bón thêm 20-25 kg vôi bột/ sào và thực hiện
"tiền ải non, hậu dầm ngấu".
2. Vệ
sinh đồng ruộng
Qua theo dõi thực tế bệnh LSĐ xuất hiện trên cây ngô vụ đông
và mật độ rầy mang virus LSĐ cư trú trên ký chủ phụ như cỏ dại, éo lúa khá cao
- nguy cơ lan truyền sang vụ xuân lớn. Cần làm tốt công tác vệ sinh đồng ruộng
bằng cách vạc bờ, cuốc góc, cắt sạch cỏ bờ để cắt
nguồn sâu bệnh hại, nhất là bệnh lùn sọc đen; vãi vôi bột để khử chua
hơn nữa vôi sẽ diệt 1 số nấm bệnh trên đồng ruộng;
tăng cường công tác làm thủy lợi nội đồng, khơi thông dòng chảy, tổ chức diệt
chuột bằng biện pháp thủ công…
3. Thau
chua, rửa mặn
Cũng theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ tháng 11/2021 đến tháng 3/2022 phổ biến ít mưa và TLM ở mức thấp
hơn từ 10-25% so với TBNN cùng thời kỳ; Nguy cơ thiếu hụt nguồn nước, đặc biệt
nguồn nước tới các hồ chứa lớn trên thượng lưu lưu vực sông Hồng tiếp tục xảy
ra từ tháng 11/2021-4/2022. Nguồn nước đến các hồ chứa lớn và trên các lưu vực
sông khu vực Bắc Bộ tiếp tục thiếu hụt từ 30-50%, đặc biệt thiếu hụt tại vùng hạ
lưu sông Lô và sông Hồng từ 60-90%. vì vậy các địa phương khi lấy nước đổ
ải cần tận dụng triệt để nguồn nước đầu tiên để thau chua rửa mặn cho toàn bộ
diện tích, hạn chế bốc phèn mặn ảnh hưởng tới cây lúa.
Các địa phương có diện tích phèn mặn cần tổ chức thực hiện tốt
việc thau chua, rửa mặn 1-2 lần/vụ: cày lật đất để ải thâm - ngâm dầm - bừa ngả
- thau chua, rửa mặn - ngâm dầm - bừa cấy/thau chua, rửa mặn - bừa cấy.
4. Bón phân lót
Để hạn chế ảnh hưởng của thời tiết đến sinh trưởng phát triển
của lúa ở giai đoạn đầu vụ cần lưu ý:
Phân bón cho lúa cần bón cân đối, bón
tăng lượng phân Lân và sử dụng các loại phân NPK chuyên dùng cho lúa kết hợp sử
dụng các loại phân vi sinh để kích thích bộ rễ phát triển tốt và chống rét cho
cây lúa. Phân lót cần
bón lót sâu, tốt nhất lót lúc bừa hoặc trước khi bừa cấy 1-3 ngày để khi bừa,
phân và đất tạo thành mối liên kết chặt chẽ sẽ hạn chế mất phân đồng thời giúp
cho rễ cây ăn sâu chống đổ và chống đói ăn cuối vụ.
Lượng bón: Bón lót 2-3
tạ phân chuồng (hoặc 7-10 kg phân vi sinh Azotobacterin) và 1 bao 25 kgNPK
chuyên lót loại 6:11:2 hoặc 6:12:2….Sau khi bừa cấy xong, bùn lắng, nước trong
mới được tháo bớt nước gữi mực nước 3-5cm rồi cấy.
Cần làm đất phẳng, làm đất kỹ để quá trình điều tiết nước đều
khắp trong ruộng, sau cấy nếu có rét mới giữ mực nước nông đều để chống rét cho
lúa mới cấy.
Lưu ý: Với những vùng, những ruộng đã xuất hiện lúa cỏ trong
vụ Mùa 2021: Phơi khô rơm rạ, thu gom vào và đốt để tiêu diệt tàn dư trên đồng
ruộng; giữ ẩm mặt ruộng để kích thích cho hạt lúa cỏ cũng như hạt cỏ dại mọc mầm,
sau đó đưa nước vào rồi cày lật đất và bừa qua, tiếp tục giữ ruộng ẩm để kích
thích cho những hạt lúa cỏ và cỏ dại còn lại tiếp tục mọc mầm rồi lại bừa để
tiêu hủy lúa cỏ và cỏ dại. Nên sử dụng một số chế phẩm phân giải xellulo trong
quá trình làm đất như Sumichi, hay nấm đối kháng Tricoderma,… để phun trên mặt
ruộng kích thích phân hủy hạt lúa cỏ và cỏ dại tốt hơn.
Tác giả : KS. Trần Thị Doanh