Bên cạnh việc phát triển làng nghề Nguyên Xá cũng luôn luôn chú trọng tới phát triển nông nghiệp và tìm hướng đi mới cho sản phẩm nông nghiệp. Trước tình trạng diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp, nhường chỗ cho các khu công nghiệp mọc lên, hiện nay tổng diện tích đất nông nghiệp của xã chỉ còn 279 ha. Nếu chỉ cấy 2 vụ lúa/năm thì giá trị nông nghiệp quá thấp, người nông dân không mặn mà với đồng đất. Với tâm niệm giúp cho người dân có thể làm giàu trên mảnh đất quê mình, Ban quản trị hợp tác xã đã quyết định quy hoạch vùng chuyển đổi từ trồng 2 vụ lúa/năm sang trồng các cây rau màu theo định hướng của thị trường, với quy mô là 6,5 ha, được quy hoạch ở vùng cánh đồng Gòi, thôn Đà Giang và Đông Khê với công thức luân canh 3 - 4 vụ màu/năm (2 vụ mướp đắng - 1 vụ sup lơ sớm - 1 vụ màu đông). Bắt đầu thực hiện mô hình chuyển đổi này từ đầu năm 2014.

          Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Trọng Tài, chủ nhiệm Hợp tác xã DVNN Nguyên Xá cho biết: HTX đã liên kết với Công ty chế biến nông sản Hải Dương để trồng các cây rau màu theo kế hoạch. Sản phẩm nông nghiệp ở vùng chuyển đổi mà người nông dân làm ra công ty sẽ thu mua hết theo giá ký kết từ đầu vụ. Trước mỗi vụ gieo trồng, HTX mời cán bộ khuyến nông về tập huấn kỹ thuật cho người nông dân nắm bắt và hiểu rõ về đặc điểm giống và biện pháp chăm sóc. Nói về hiệu quả của việc chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, ông phấn khởi cho biết: Từ đầu năm 2014 đến nay, trên vùng chuyển đổi đã trồng 2 vụ mướp đắng. Vụ 1 cho năng suất rất cao, bình quân khoảng 1,8 tấn/sào. Nhiều hộ trồng cho năng suất cao hơn, điển hình như hộ ông Nguyễn Bá Lượng trồng 2 sào mướp đắng thu được gần 4 tấn quả. Giá bán vụ 1 là 3.800 đồng/kg, trừ chi phí (dóc cắm giàn, lưới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật…) người dân thu lãi bình quân từ 4,5 - 5 triệu đồng/sào/vụ. Vụ 2 cũng trồng mướp đắng để tận dụng lại dóc và lưới ở vụ trước, năng suất thấp hơn vụ trước (khoảng 1 tấn /sào) với giá bán 2.800 đồng/kg, người nông dân cũng thu lãi khoảng 2 triệu đồng/sào/vụ. So với trồng lúa thì hiệu quả cao hơn nhiều. Sau vụ này tiếp tục trồng 1 vụ rau súp lơ vào cuối tháng 9, đầu tháng 10. Theo hợp đồng giá bán 2.000 đồng/cây x 1.500 cây/sào sẽ thu được khoảng 3 triệu đồng/sào/vụ. Sau khi thu hoạch sup lơ xong có thể sẽ trồng thêm 1 vụ khoai tây xuân nữa. Chúng tôi nhẩm tính, trên vùng chuyển đổi, nếu trồng 3 vụ/năm như công thức này người nông dân thu lãi từ 8,5 - 9 triệu đồng/sào/năm, tương đương 235 - 249 triệu đồng/ha/năm, gấp 4 - 5 lần so với trồng lúa. Kết quả này thật đáng vui mừng.

          Tuy nhiên để vùng đất chuyển đổi thực sự có hiệu quả cao và mang tính bền vững trong những năm tới, cần có sự liên kết chặt chẽ của “4 nhà”, đặc biệt là sự định hướng và điều tiết sản phẩm nông nghiệp làm ra của doanh nghiệp, tránh tình trạng “cung vượt cầu”, tạo tâm lý thoải mái cho người nông dân, góp phần vào công cuộc xây dựng nông thôn mới của xã nhà.

          Thời điểm này nông dân đang tập trung thu hoạch quả mướp đắng của vụ 2. Nhìn những giàn mướp đắng sai trĩu quả và những giọt mồ hôi rơi trên má dưới cái ánh nắng oi ả của đầu thu, đôi lúc xen kẽ những trận mưa rào,  nhưng trên môi họ vẫn nở những nụ cười thân thiện và hạnh phúc. Dù vất vả hơn trồng lúa nhưng hiệu quả kinh tế cao hơn, họ vẫn chấp nhận  vì họ là người yêu mảnh đất quê hương, biết làm giàu trên mảnh đất quê mình. Với lòng nhiệt huyết của người dân và những người cán bộ có tâm, có trách nhiệm chúng tôi tin tưởng rằng xã Nguyên Xá sẽ về đích nông thôn mới trong thời gian không xa.