Trong những năm gần đây
thời tiết thay đổi khó lường nên chủ trương của vụ mùa là gieo cấy càng sớm
càng tốt đúng như câu: “Mùa hơn đêm chiêm hơn dược”, đặc biệt là đối với các giống
ngắn ngày như hiện nay. Tuy nhiên thời gian từ thu hoạch lúa xuân đến gieo cấy
lúa mùa rất ngắn, trong khi đó người dân chủ yếu gặt lưng cây lúa, lượng rơm rạ để lại trên đồng rất lớn. Đây
không những nguồn cư trú sâu bệnh hại chuyển từ vụ xuân sang gây hại lúa mùa, mà
còn gây khó khăn trong quá trình làm đất, nếu không khẩn trương làm đất sẽ chậm
thời vụ, lượng rơm rạ trên ruộng chưa kịp thối ngấu đã phải cấy ngay dễ xảy ra
hiện tượng cây lúa bị ngộ độc hữu cơ giai đoạn đầu vụ, cuối vụ bị bạc
lá. Do vậy để diệt mầm mống sâu bệnh hại chuyển vụ, kịp thời làm đất thối ngấu đảm
bảo thời vụ gieo cấy lúa mùa, cần thực hiện một số công việc sau:
- Công tác vệ sinh đồng ruộng: Các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền
nông dân cắt sạch cỏ bờ, vạc bờ, cuốc góc, đồng thời cần vớt sạch bèo bồng,
khơi thông dòng chảy. Không vứt rơm rạ ở lòng sông, bờ mương máng là nơi cư trú
sâu bệnh hại, gây ách tắc dòng chảy.
- Công tác làm đất: Các địa
phương cần huy động tối đa lực lượng, phương tiện
máy móc khẩn trương làm đất, đẩy nhanh tiến độ cày lật đất. Sử dụng các loại
máy cày có công suất lớn, thu hoạch lúa xuân đến đâu tiến hành cày lật đất ngay
đến đó. Khi làm đất các địa phương cần bơm và giữ nước để thuận tiện cho quá
trình làm đất và phân hủy rơm rạ.
Tại Thái Bình một số địa phương đã tuyên truyền, hướng dẫn nông dân sử dụng
phân vi sinh, chế phẩm xử lý rơm rạ
trong quá trình làm đất như phân vi sinh Azotobacterin,
chế phẩm Sumitri, AT-YTB... vừa
giúp rơm rạ nhanh thối ngấu, hạn chế ngộ độc hữu cơ cho cây lúa, vừa bổ sung
dinh dưỡng lại cho đất, bổ sung vi sinh vật có ích giúp đất tơi xốp, thoáng
khí, tăng khả năng giữ nước, giữ phân bón. Xin hướng dẫn cách sử dụng như sau:
* Phân vi sinh
Azotobacterin: là loại phân kết hợp nhiều chủng vi sinh vật hữu ích như vi sinh vật cố định
đạm từ khí trời, vi khuẩn phân giải các
chất hữu cơ, vi khuẩn chuyển hóa từ khó tiêu thành dễ tiêu, vi khuẩn ức chế sinh trưởng của
nấm hại. Do
vậy, khi sử dụng phân vi sinh Azotobacterin không những có tác dụng phân giải
nhanh các chất tàn dư thực vật như rơm rạ, cỏ... làm đất tơi xốp, thoáng khí, mềm
hơn, giảm được hiện tượng ngộ độc hữu cơ thường xảy ra trong vụ mùa, mà còn tích
tụ và làm gia tăng số lượng, chủng loại vi sinh vật có ích trong đất; đồng thời
nâng cao khả năng chống chịu của cây trồng do ức chế sinh trưởng của các loại nấm,
vi khuẩn có hại, giúp bảo vệ cây trồng, tăng năng suất và chất lượng nông sản,
tạo ra sản phẩm sạch và an toàn.
Cách
làm: Sau khi thu hoạch rắc mỗi sào 7-10 kg phân vi sinh Azotobacterin rồi tiến
hành cày dầm hoặc lồng dập rạ và giữ nước 5-7 ngày là bừa cấy được. Khi bón
phân thúc giảm 30% lượng phân.
Thành phần phân bón vi sinh đa chủng đa chức
năng Azotobacterin chứa không nhỏ hơn 108 CFU/g vi
khuẩnAzobacter vinelandii (vi khuẩn cố định ni tơ), 108 CFU/g vi khuẩn Baccillus
subtilis đối kháng và chất mang. Sản phẩm do công ty TNHH Công nghệ xanh
Thành Châu (Hà Nội) sản xuất, đã được tặng thưởng Cúp vàng nông nghiệp tại Hội
chợ Nông nghiệp Quốc tế năm 2006 và được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn đưa vào danh mục phân bón được phép sản xuất, kinh doanh và sử dụng ở Việt
Nam theo thông tư số 29/2011/TT-BNNPTNT ngày 15/04/2011.
* Chế phẩm Sumitri
Thành phần gồm Trichoderma, Acid Humic, Acid Fulvic và các chất
dinh dưỡng vi lượng: Mg, S, Ca, Zn, Cu… Có tác dụng: phân hủy nhanh rơm rạ,
ngăn hiện tượng ngộ độc hữu cơ, kích thích sự phát triển của bộ rễ cây trồng, đối
kháng đối với các vi sinh vật gây hại giúp hạn chế bệnh, đồng thời bổ sung dinh
dưỡng vi lượng cho cây trồng.
Lượng dùng: 100-150 gram/sào
Cách làm: Trộn đều chế phẩm với cát sạch, sau đó rắc đều hỗn hợp vừa
trộn vào ruộng. Giữ nước 7-10 ngày rồi bừa cấy.
* Vôi bột
Lượng dùng: 15-20 kg/sào
Cách làm: rắc đều rồi tiến
hành cày lồng dập rạ, giữ nước đều trên mặt ruộng khoảng 10-15 ngày thì bừa cấy.
Tuy nhiên, bón vôi hiệu quả không cao bằng sử dụng Phân vi sinh Đa chủng đa chức
năng Azotobacterin hoặc một số chế phẩm trên. Bón vôi thời gian phân hủy chậm
hơn.
Tác giả : Tjs. Nguyễn Thị Nguyệt - TTKN