Vì vậy để tạo tiền đề cho năng suất cao, sau đây chúng tôi xin lưu ý một số vấn đề về
thâm canh lúa mùa như sau:
1.Giống và thời vụ
Hiện nay, bộ giống lúa tại TB rất phong phú song với vụ mùa
bà con nên ưu tiên lựa chọn những giống cứng cây và chống chịu tốt với sâu bệnh,
đặc biệt là bệnh bạc lá. Có thể bổ sung thêm 1 số giống như giống VTNA2, TBR225,
Thiên ưu 8, Nam
ưu 209, Nam Dương 99...
- Chân ruộng cấy trà sớm để làm cây vụ đông ưa ấm: Lựa chọn
các giống ngắn ngày như N97, TBR1, Thiên ưu 8… Gieo mạ nền cứng từ 15-20/6, cấy
khi mạ 7-10 ngày tuổi, gieo mạ dược thưa
từ 5-15/6, cấy khi mạ 15-18 ngày tuổi, cấy xong trước 5/7.
- Chân ruộng đại trà: gieo mạ dược thưa hoặc mạ vườn từ
20-25/6, mạ nền cứng xung quanh 5/7. Cấy kết thúc trước 25/7, tốt nhất xong
trước 20/7.
Riêng giống BC15 bà con nên chủ động gieo cấy đầu lịch
- Lúa gieo thẳng: Các địa phương cần qui
hoạch vùng chủ động tưới tiêu để gieo. trà
sớm gieo từ 25 - 30/6, trà trung gieo từ 1 - 5/7.
2.Làm
đất
Ở vụ mùa, tiến độ
làm đất sẽ quyết định tới thời vụ gieo cấy. Năm nay, lúa xuân thu hoạch muộn,
do vậy thời gian làm đất rất ngắn. Nếu không khẩn trương làm đất không những sẽ
bị chậm thời vụ, mà còn làm cho gốc rạ không kịp thối ngấu rất dễ gây hiện
tượng ngộ độc hữu cơ sau cấy.
Để làm
tốt khâu này, bà con nên tuân thủ các biện pháp làm đất như sau:
- Giữ
mực nước nông lúc thu hoạch, không để hiện tượng mất lấm
- Thu
hoạch khi lúa vừa chín tới, thực hiện “xanh nhà hơn già đồng”
- Thu
hoạch đến đâu tranh thủ làm đất đến đó
- Chân
ruộng cấy trà mùa sớm để trồng cây vụ đông ưa ấm: gặt sát gốc rạ, rắc 15-20 kg
vôi bột/sào, cày lật đất và giữ nước nông từ 5-7 ngày là có thể bừa cấy
- Chân
ruộng cấy đại trà: gặt lửng cây lúa, rắc 20 - 25 kg vôi bột/sào, lồng dập rạ và
giữ nước nông từ 10-12 ngày là có thể bừa cấy
Bà con
có thể bón 7-10 kg phân vi sinh Azotobacterin/sào hoặc dùng một trong các chế
phẩm sinh học để xử lý rơm rạ hiện có trên thị trường như: Tricoderma, Emic YTB…
để vãi trực tiếp trên ruộng hoặc sử dụng theo hướng dẫn trên bao bì.
3. Bón
phân
Ở vụ mùa, thời gian từ
cấy đến khi cây lúa làm đòng khoảng 30-35 ngày tùy từng giống. Nếu bón quá
muộn, lúa tốt muộn, đẻ nhánh lai rai và dễ nhiễm bệnh bạc lá.
Vì vậy, bà con nên bón phân theo
phương châm “Bón lót sâu, thúc sớm, bón cân đối NPK”.
Bón lót: Bón lót sâu trước
khi bừa lần cuối hoặc trước lần san phẳng ruộng giúp đất và phân quyện vào nhau,
đồng thời vùi sâu phân lót vào đất để cung cấp dinh dưỡng cho cây lúa từ giai
đoạn đứng cái làm đòng đến cuối vụ, và giúp cho bộ rễ lúa ăn sâu, tăng khả năng
chống đổ.
Loại phân và lượng bón: Cần
tận dụng nguồn phân hữu cơ hoặc 7-10 kg phân vi sinh Azotobacterin và 1 bao NPK
chuyên lót 25 kg như Lâm Thao, Văn Điển, Ninh Bình...Bừa xong chờ bùn lắng,
nước trong mới cấy.
Tác giả : KS. Phạm Thị Hiên & Th.S Lại Thị Bích Hợi