1. Giống và thời vụ:
Hiện nay, bộ giống lúa tại Thái
Bình rất phong phú, có lúa thuần năng suất, chất lượng và lúa lai. Song với vụ
mùa hay bị mưa bão gây bạc lá, đổ ngã, nên lựa chọn những giống chống chịu tốt
với điều kiện ngoại cảnh, đặc biệt là bệnh bạc lá. Có thể bổ sung thêm giống
hạn chế bệnh bạc lá như giống Nam ưu 209.
- Chân ruộng cấy trà sớm để trồng cây
vụ đông ưa ấm: Lựa chọn các giống ngắn ngày như N97, TBR1, RVT, Thiên ưu 8…
Gieo mạ nền cứng 10 - 20/6, cấy khi mạ 7 - 10 ngày tuổi; mạ dược gieo 05
- 15/6, cấy 15 - 18 ngày tuổi, cấy xong trước 5/7.
- Chân ruộng đại trà: Lựa chọn các
giống lúa BC15, TBR1, TBR225, Nam ưu 209... Gieo mạ từ nền cứng 01 - 05/7, cấy khi mạ được
7 - 10 ngày, mạ dược gieo từ 20 - 25/6, cấy khi mạ 15 - 18 ngày. Tùy theo phương thức gieo mạ (mạ dược, mạ sân, mạ
vườn…) mà bố trí lịch gieo cấy. Riêng giống BC15 nên chủ động gieo cấy sớm,
xong trước 10/7.
- Lúa gieo thẳng: Các địa phương
cần qui hoạch vùng chủ động được tưới tiêu để gieo. Thời vụ trà sớm 20 - 25/6,
trà trung 01 - 5/7.
2. Làm đất:
Khâu làm đất ở vụ mùa sẽ quyết
định cơ bản đến lịch thời vụ. Hiện nay, chủ yếu gặt lưng cây lúa, lượng rơm rạ
để lại trên đồng rất lớn. Nếu không khẩn trương làm đất vừa chậm thời vụ, mà
còn làm cho gốc rạ chưa kịp thối ngấu đã phải cấy ngay, rất dễ gây hiện tượng
ngộ độc hữu cơ sau cấy. Vì vậy cần tuân thủ các biện pháp làm đất như sau:
- Giữ mực nước nông lúc thu hoạch,
tránh để hiện tượng mất lấm.
- Cày ngay sau khi thu hoạch.
- Nên sử dụng máy làm đất cỡ trung
trên 25 CV là tốt nhất để lồng ấn chìm rạ xuống nền đất canh tác. Nếu sử dụng máy
cày nhỏ thì cần phải lồng nhiều lần.
Lưu ý: Để rơm rạ nhanh thối ngấu
trước khi cày nên bón mỗi sào từ 20 - 25 kg vôi bột hoặc 7 - 10 kg phân vi sinh
Azotobacterin. Đặc biệt hiện nay trên thị trường có các chế phẩm để sử lý rơm
rạ như: Tricoderma, Emunic… có thể sử dụng để vãi trực tiếp trên ruộng hay ủ
theo hướng dẫn trên bao bì.
Sau khi cày xong cần giữ nước
nông, ít nhất 5 - 7 ngày rồi mới bừa cấy.
3. Bón phân:
- Vụ mùa, từ khi cấy đến khi cây
lúa làm đòng khoảng 30 - 35 ngày tùy từng giống. Nên nếu bón quá muộn, lúa tốt
muộn sẽ dễ gây hiện tượng bị bạc lá và đẻ nhánh lai rai. Vì vậy nên bón theo
phương châm “Bón lót sâu, thúc sớm, bón cân đối NPK”. Với
phân bón lót cần lót sâu trước khi bừa cấy hoặc trước lần san phẳng ruộng để
đất và phân quyện vào nhau, cung cấp dinh dưỡng giai đoạn từ khi đứng cái làm
đòng đến cuối vụ, cây lúa sẽ cứng và hạn chế đổ ngã.
- Loại phân và lượng bón:
Cần tận dụng nguồn phân hữu cơ, tốt nhất bón khoảng 2 tạ phân chuồng hoặc 7 -
10 kg phân vi sinh Azotobacterin và 20-25kg NPK chuyên lót (5:10:3); (6:11:2)...
Bừa xong chờ bùn lắng, nước trong rồi tiến hành cấy.
Tác giả : Ths. Đỗ Thị Ngân - TTKN