1.
Chuẩn
bị ao nuôi
Đối với ao cá
giống và cá thương phẩm thì cần tránh dùng những ao bị ảnh hưởng trực tiếp
hướng gió đông bắc.
Ao có bờ chắc
chắn, không rò rỉ. Độ sâu mực nước 1,5 - 2 m, nguồn nước cấp vào ao phải sạch,
không bị ô nhiễm.
Cải tạo ao: Trước mùa đông thường thu hoạch hết
cá giống, cá thịt phân loại để lưu giữ và nuôi qua đông. Sau khi thu hoạch cần
tát cạn nước ao, vét bớt bùn đáy, chỉ để lại một lớp bùn sâu 15 - 20 cm. Tu sửa
bờ ao, cống. Xử lý ao bằng vôi bột, liều lượng 8 - 10 kg /100 m2 ao.
Sau đó, cấp nước vào ao từ 1,8 - 2,2 m.
2.
Thả
cá
Sau khi cải tạo ao
xong, gây màu tạo nguồn thức ăn là động thực vật phù du đối với ao nuôi cá
giống. Trước khi thả cá giống cần phân loại, đong đếm để tiện cho việc chăm sóc
và quản lý sau này.
Với cá nuôi thương
phẩm cũng phân loại kích cỡ, số lượng để tiện chăm sóc. Thả cá vào những ngày
thời tiết nắng ấm.
3. Chăm sóc quản lý
Thời điểm trước
khi đưa cá vào lưu giữ cần tăng cường dinh dưỡng cho cá để cá béo khỏe, có sức
đề kháng với bệnh tật và có khả năng chịu đựng được thời tiết lạnh giá. Cho cá
ăn đầy đủ thức ăn đảm bảo cả về số lượng và chất lượng. Đối với cá giống và cá
thương phẩm trong thời gian lưu giữ, vẫn cho cá ăn vào lúc thời tiết ấm, 9 - 10
giờ sáng hoặc 14 giờ
chiều.
- Lượng thức ăn bằng 1 -
1,5% trọng lượng cá trong ao. Thức ăn cần đảm bảo có hàm lượng đạm 18 - 22%. Có
thể cho ăn bằng thức ăn công nghiệp hoặc thức ăn tự phối chế với thành phần:
bột cá 10% + bột đậu tương 20% + bột cám gạo 70%. Đối với cá trắm cỏ cho ăn
thêm thức ăn xanh với lượng 20 - 25 kg/100 kg cá/ngày.
- Khi cho ăn cần đảm bảo
nghiêm túc yêu cầu 4 định: định chất lượng, số lượng, thời gian, địa điểm. Bổ
sung thuốc, chất dinh dưỡng vào thức ăn để phòng các bệnh và tăng khả năng
chống rét cho cá như tỏi, Vitamin C.
- Khi nhiệt độ nước thấp,
cá dễ bị mắc bệnh nấm thủy mi. Vì vậy, khi nuôi cá trong ao nên hạn chế đánh
bắt, giữ mực nước ổn định 1,5 - 2 m.
*Chú ý: Không dùng phân hữu cơ bón trực tiếp
xuống ao để tránh các mầm bệnh phát triển gây bệnh cho cá nuôi. Định kỳ, hàng
tháng xử lý môi trường ao nuôi khoảng 2 lần, bằng vôi bột hòa nước té đều khắp
ao với lượng 2 - 3 kg/100 m3 nước. Hằng ngày kiểm tra hoạt động
của cá, khả năng sử dụng thức ăn, môi trường ao nuôi và tình hình dịch bệnh để
có biện pháp xử lý kịp thời.
4. Kỹ thuật chống rét
- Đối với cá giống: Khi
thời tiết lạnh giá kéo dài nhiệt độ nước xuống dưới 8 -140C nên dừng
cho cá ăn, chủ động nâng cao mực nước từ 1,5 - 2 m. Có thể thả bèo tây, rau
muống phủ kín 1/3 (hoặc 2/3) diện tích mặt ao. Dùng rơm, rạ cuộn thành từng bó
cho xuống các góc ao để cá trú rét. Với ao nhỏ có thể dùng nylon phủ trên ao,
tạo thành ngôi nhà chống rét cho cá giống. Vào thời điểm nhiệt độ trên 180C, tập trung cho cá ăn
thức ăn tinh giàu đạm để tăng cường khả năng chịu rét cho cá. Trong suốt thời
gian trú đông không được dùng lưới kéo cá để kiểm tra, đánh bắt tránh cá bị xây
xát dẫn đến nhiễm bệnh và chết. Sau khi hết rét, cần cho cá ăn tích cực đảm bảo
đủ chất lượng, số lượng để cá sinh trưởng và phát triển tốt.
- Đối
với cá thịt: Sau
khi tiến hành thu hoạch, cần tuyển chọn lại cá (cá chim trắng, rô phi, trắm
cỏ…) chưa đủ cỡ thu hoạch để tiến hành chống rét và nuôi lớn tiếp để bán vào
thời điểm sau tết âm lịch hoặc đầu năm. Cần chọn ao có diện tích khoảng 300 - 1.000 m2, độ sâu
1,2 - 1,5 m, kín gió. Sau khi thả cá vào, tiếp tục cho ăn bằng thức ăn công
nghiệp, thức ăn tinh vào những ngày ấm để cá tăng khả năng chịu rét. Dùng sọt
đựng rơm thả xuống đáy ao để cá chui vào trú đông. Trên mặt ao thả bèo kín 1/2
ao về phía bắc, nếu có điều kiện có thể dùng nilon phủ kín mặt ao. Tăng cường bổ sung dinh dưỡng, thức ăn có
độ đạm cao để giúp cá chống rét tốt hơn.
*Chú ý: Đối với một số vật nuôi khác như lươn, ếch cũng cần phải có biện
pháp chống rét: Che kín bể nuôi bằng bạt nilon, lá dừa… Mặt ao, bể nuôi thả bèo
tây chiếm 2/3 diện tích về phía hướng gió. Dùng lá dừa khô tạo thành những ụ ở
những chỗ ếch thường nằm để ếch vào tránh rét. Lươn, ếch phải được chăm sóc kỹ,
cho ăn bình thường, bổ sung thêm Vitamin C vào khẩu phần ăn giúp ếch tăng sức
đề kháng. Vào những ngày nắng ấm hoặc buổi trưa trời nắng cần cho vật nuôi ăn đầy đủ. Lượng cho ăn phải tùy thuộc
vào sức ăn mà tăng hoặc giảm để lươn, ếch khỏe mạnh, có khả năng chống
rét.
Tác giả : Ths. Lê Thị Hà