I. Kỹ thuật chiết cành
Thời điểm từ đông chí đến hết tháng 3 âm lịch
là đảm bảo an toàn cho chiết cành, cây gốc và cành chiết phát triển tốt. Có hai cách chiết cành phổ biến như:
Cách 1: Tạo cành
chiết từ mặt đất
Chọn một cành gần sát gốc, lấy đoạn
cuối cành có chiều dài khoảng 20 cm, cắt ra một khoanh vỏ dài khoảng 2 cm, cạo
sạch hết lớp vỏ. Sau đó uốn cong cành xuống, sao cho phần bóc vỏ tiếp giáp sát
mặt đất vùi xuống và phủ đất lại, đắp đất phủ lên trên, rồi dùng que tre cắm
xuống đất cố định cành hồng nằm đúng vị trí. Sau chiết hai tuần là kiểm tra tốc
độ ra rễ của bầu chiết, sau 3 tuần khi rễ ra đều, chuyển màu nâu vàng tiến hành
cắt cành ra trồng.
Cách 2: Tạo cành chiết từ trên cao
Chọn
cây mẹ to khỏe sinh trưởng phát triển tốt có nhiều đặc tính ưu việt. Chọn cành bánh
tẻ to bằng chiếc đũa ăn cơm, dài 15cm - 20cm. Nếu cành chiết quá dài cây con sẽ
bị vống, trong khi bộ rễ còn yếu sẽ không đủ sức nuôi cây.
Dùng dao sắc bóc rời một
khoanh vỏ rộng 2 cm cạo sạch lớp vỏ ngoài. Sau đó dùng hỗn hợp đất bột trộn với
phân chuồng hoai mục, tưới nước trộn đều hỗn hợp sao cho đất bầu đủ ẩm để bó
bầu (khi nắm chặt giá thể nước hơi rỉ qua
kẽ tay là vừa).
Lưu ý: Không để bầu
chiết bị quá khô hoặc quá ướt sẽ ảnh hưởng đến quá trình ra rễ của cây hoa.
Ốp đất quanh đoạn vừa
bóc vỏ tạo thành bầu chiết to bằng quả cau. Sau đó dùng một miếng nilon trắng
nhỏ quấn quanh bầu chiết sao cho vừa chặt, vừa kín. Hai đầu bầu chiết phải dùng
dây nilon buộc chặt để tránh nước ngấm vào trong bầu. Khoảng nửa tháng sau khi
chiết, bầu ra nhiều rễ con màu trắng và 7-10 ngày tiếp khi rễ bầu chuyển sang
màu nâu vàng thì hạ cành chiết trồng
xuống đất hoặc vào chậu.
Cây Hồng chiết cành bộ
rễ rất yếu, vì vậy sau khi hạ cành chiết khỏi cây mẹ nên đặt vào bầu ương để
trong mát, môi trường sống nhiều dinh dưỡng, chăm sóc kỹ trong vài tuần rồi mới
trồng vào chậu hay ra vườn. Thời gian đầu, nên dùng những que tre chống làm giá
đỡ cho cây con đứng vững.
Sau hai tháng tính từ
ngày chiết, cây hồng con bắt đầu nở hoa thì cắt bỏ để cây tập trung dinh dưỡng
ra mầm và nuôi những mầm mới. Như vậy cây sẽ hình thành tán mạnh hơn.
II. Kỹ thuật giâm
cành
1. Thời vụ
Nên nhân giống hoa hồng vào thời điểm mát, nhiệt độ
không quá cao. Từ tháng 2 - 4 hoặc từ tháng 8 - 10 là thời gian tốt nhất giúp
hom ra rễ nhanh và đạt tỷ lệ sống cao.
2. Biện pháp giâm cành
Cành hồng dùng để nhân
giống là cành bánh tẻ khỏe, mập, thẳng và sạch sâu bệnh, đang mang hoa ở giai
đoạn sử dụng.
Ưu điểm: Tốc độ nhân nhanh, thời gian nhân ngắn, số
lượng giống nhiều.
Nhược điểm: Không phải giống
Hồng nào cũng có khả năng giâm cành, chỉ có thể áp dụng phương pháp này cho một
số giống hồng nhất định nên cần chú ý:
Chọn mắt giâm là loại
mắt ngủ bắt đầu nhú lên bằng hạt tấm để sau khi giâm mắt nẩy lộc ngay.
Cành chọn để cắt hom giống giâm chỉ nên lấy
đoạn giữa của cành không nên lấy đoạn ngọn và gốc. Hom giống có chiều dài từ 8
– 10 cm trên đoạn cành có từ 1 - 3 mắt nhưng có 2 mắt là tốt nhất. Khi cắt cành
nên dùng kéo cắt cành chuyên dùng, cắt vát, không để vết cắt bị dập nát. Trên
đoạn cành cắt nên giữ lại từ 2 - 3 lá chét ở cuống lá mắt trên.
Kỹ thuật pha, nhúng
thuốc kích thích ra rễ: Hoa hồng là loại cây thân gỗ tương đối khó ra rễ khi
giâm, vì vậy muốn kích thích cành giâm ra rễ nhanh cần dùng thuốc kích thích ra
rễ như: IAA, NAA, axit giberelic với nồng độ từ 2000 - 2500 ppm.
Hom giống sau khi cắt
đem nhúng nhanh vào dung dịch pha sẵn trong khoảng thời gian 3 - 5 giây rồi cắm
vào giá thể được chứa trong bầu nilon hoặc khay nhựa. Khi cắm hom giống phải
thẳng đứng, cắm sâu từ 1 - 1,5cm. Khoảng cách hom giâm từ 4 - 5 cm trong khay
nhựa hoặc mỗi túi bầu là một hom.
Tưới cây bằng vòi phun
nhẹ, tưới đều vào buổi sáng, nếu vào các ngày nắng gắt nên tưới thêm cho cây
không bị héo, lưu ý tưới lúc chiều mát. Nếu cây trồng chậu nên tưới ngày 2 lần.
Chăm sóc cành giâm:
Sau khi trồng từ 3-5 ngày phun phân bón lá như: Atonik, B1, ba lá xanh
16.16.8, HPV 30.10.10, rong biển …để giúp cây phát triển bộ rễ tốt, hoa có màu
sắc rực rỡ. Không tưới phân lên hoa sẽ làm hoa mau tàn. Sau giâm 10 - 15 ngày
khi cây ra rễ và ra lá non thì bón bổ sung phân hạt như: Dynamic, phân dơi,
phân NPK hay DAP… bón phân xung quanh gốc cây, lấp đất lại, sau đó tưới nước
ngay giúp cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn. Sau giâm khoảng 1 tháng rễ hồng đủ
khỏe để đem ra trồng.
Định kỳ hàng tháng phun phân bón lá và bón gốc xen kẽ. Nếu ngâm
phân với nước để tưới thì sử dụng 1 muỗng cà phê/4 lít nước, tưới vào lúc sáng
sớm hoặc chiều mát, tưới lên lá, thân, gốc.
Tác giả : KS. Trần Thị Kiều Diễm