1. Thời vụ:
Thời
vụ gieo thẳng phụ thuộc vào thời tiết, thời gian sinh trưởng của giống lúa và
lịch gieo cấy của địa phương. Để lúa gieo thẳng trỗ cùng lúa cấy nên gieo thẳng trước cấy 5 - 7 ngày. Trà sớm gieo
từ 20 - 25/6, trà trung gieo từ 01- 05/07.
2. Chọn ruộng và làm đất:
- Cần quy hoạch thành
vùng trên chân đất vàn, vàn cao đảm bảo chủ động tưới tiêu.
- Đối với lúa gieo thẳng
bộ rễ ăn nông hơn so với lúa cấy nên nhất thiết phải bón phân lót sâu giúp rễ
lúa ăn sâu, tăng khả năng chống đổ cho cây. Cần phải bón toàn bộ phân lót trước
khi bừa cấy. Ưu tiên bón phân chuồng, phân vi sinh và phân NPK chuyên lót, bón
nhiều hơn ruộng cấy.
-
Tiến hành bừa kỹ và trang phẳng mặt ruộng, giữ nước đến khi gieo.
- Trước khi gieo, tháo
cạn nước trong, vét rãnh quanh bờ và tạo mặt luống dạng mu rùa sao cho mặt
luống không đọng nước, rãnh có nước để giữ ẩm.
3. Chọn giống lúa và xử lý mầm:
- Nên gieo bằng giống lúa
ngắn ngày, có khả năng chống đổ, chống chịu sâu bệnh tốt như: Thiên ưu 8, T10, N87,
Q5...
- Lượng thóc giống cho 1
sào gieo thẳng khoảng 0,8 - 1,0 kg thóc loại hạt nhỏ như T10..., khoảng 1,0 - 1,5
kg thóc loại hạt to như Q5, N87...
- Lọc, vớt hết các hạt
lép, lửng; ngâm ủ bình thường cho hạt thóc nứt nanh đều (nhú mầm đều).
Khi hạt đã nứt nanh, hạt thóc hô hấp rất mạnh
nên toả nhiều nhiệt. Do vậy, từ khi hạt thóc nhú mầm là không được ủ nóng nữa,
mà ngâm nước để điều tiết mầm và rễ. Nên gieo ngay khi mộng đạt tiêu chuẩn rễ ngắn,
mầm mập và dài khoảng 1/3 - 1/2 hạt thóc.
4. Kỹ thuật gieo thẳng:
Có thể gieo bằng giàn sạ
hoặc vãi tay, tốt nhất nên gieo vào lúc chiều mát.
-
Gieo vãi bằng tay: nên chia lượng mộng mạ đều cho các luống. Gieo đi gieo lại
nhiều lần để đảm bảo được khoảng cách trung bình hạt cách hạt từ 8 – 10 cm.
Gieo úp tay để hạt mộng tiếp xúc với đất nhiều hơn. Không nên gieo quá chìm
hoặc quá nổi mộng.
-
Gieo bằng công cụ sạ hàng: Đổ mộng mạ vào các trống, không đổ quá đầy (khoảng
2/3 - 1/2 trống).
Khi
kéo dàn, phải đi đều, đi thẳng và khép kín các lối đi. Trong quá trình kéo, chú
ý điều chỉnh tốc độ ra hạt để hạt văng ra từ 18 - 20 hạt/1m dài, sẽ đảm bảo
được mật độ từ 90 - 100 cây/m2.
Lưu
ý: nên để dành 1 ít mộng rắc gọn vào góc ruộng làm mạ dự phòng, tuyệt đối không
được gieo quá dầy sẽ mất nhiều công tỉa và dễ bị sâu bệnh phá hại.
5.
Chăm sóc
giai đoạn đầu sau gieo:
-
Cần phải phun thuốc trừ cỏ tiền này mầm ngay sau khi gieo.
-
Thường xuyên giữ ẩm mặt ruộng đến khi cây lúa được 2,5 - 3 lá mới cho nước láng
mặt ruộng và tiến hành bón nhử khoảng 2 kg ure/sào, kết hợp dặm tỉa đảm bảo mật
độ. Vài ngày sau khi lúa bắt đầu đẻ nhánh thì bón phân NPK chuyên thúc và chăm
sóc như lúa cấy.
Tác giả : KS. Nguyễn Thị Nguyệt – TT KNKNKN