1. Đối
với môi trường nước
Định kỳ 2
lần/tháng dùng vôi hòa với nước tạt đều xuống ao nuôi để khử trùng và diệt mầm
bệnh trong nước ao, liều lượng 1 – 2 kg/100m2.
Theo dõi
diễn biến thời tiết, màu nước, độ pH (7,0 – 8,5) của nước để kịp thời điều
chỉnh.
Sử dụng chế
phẩm EM gốc pha chế thành EM5 dùng xử lý đáy ao với liều lượng là 5 lít
EM5/1000m2, định kỳ 2 lần/tháng.
Khi môi
trường nước ao nuôi bị ô nhiễm hay có những biến đổi bất thường là do một số
nguyên nhân như: Tảo tàn, tảo độc phát triển nhiều, các chất hữu cơ trong lắng
đọng dưới đáy ao làm cho nước ao bị ô nhiễm, người nuôi cần thay nước hoặc dùng
một số các loại chế phẩm sinh học làm sạch nước cho ao nuôi như TA – Gold,
Zeofish… Hoặc sử dụng Vicato, BKC… để xử
lý tảo và làm ổn định môi trường ao nuôi, liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản
xuất.
Vào những
ngày thời tiết thay đổi, nếu thấy cá có hiện tượng nổi đầu bất thường do thiếu
oxy thì cần bơm nước sạch vào ao hoặc dùng quạt nước, máy đánh sóng để tăng
cường oxy, ngoài ra có thể dùng viên oxy để tăng hàm lượng oxy khi cần thiết
(liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất).
2. Chăm sóc và phòng bệnh cho cá
Tăng cường
sức đề kháng cho cá bằng cách cho cá ăn các loại thức ăn giàu đạm, định kỳ 2
lần/tháng bổ sung vitamin C trộn vào thức ăn cho cá với liều lượng 2 – 5 g/100
kg cá nuôi. Kết hợp phòng bệnh cho cá, bằng cách định kỳ 1 lần/ tháng trộn tỏi
tươi xay nhuyễn trộn vào thức ăn với liều lượng 50g/100 kg cá cho cá ăn liên
tục 3 – 5 ngày hoặc là thuốc tiên đắc 20g/100 kg cá cho ăn 3 - 5 ngày liên tục.
Hoặc dùng chế phẩm EM tỏi cho ăn định kỳ 2 lần/tháng để phòng bệnh cho cá với
liều lượng là 1lít EM tỏi/10 kg thức ăn trộn ủ cho se viên thức ăn sau đó mới cho
cá ăn, cho ăn 3 – 5 ngày liên tục; khi cá bị bệnh thì sử dụng liều
lượng gấp đôi, cho ăn liên tục 7 – 10 ngày.
Thường
xuyên quan sát hoạt động của cá nuôi. Khi có hiện tượng bất thường cần xác định
nguyên nhân và có biện pháp xử lý kịp thời.
Khi thời
tiết thay đổi đột ngột cần giảm lượng thức ăn của cá từ 40 – 50% so với lượng
thức ăn cho cá ăn hàng ngày.
3. Một số bệnh thường gặp trong
thời điểm giao mùa Hè - Thu
* Bệnh
đốm đỏ
Bệnh thường
xuất hiện quanh năm, tập trung vào cuối mùa Xuân, đầu mùa Hè (tháng 3 - 5) mùa
Thu (tháng 8 - 10) khi nhiệt độ nước 25 – 30oC.
- Biểu hiện
bệnh: Cá kém ăn hoặc
bỏ ăn, bơi lờ đờ trên tầng mặt, da cá tối màu, cá mất nhớt thô ráp, xuất hiện
các vết loét ăn sâu vào cơ thể, mắt lồi, hậu môn viêm xuất huyết, bụng có thể
chướng to, các vây xơ rách, các vây tia cụt dần, thường gặp ở cá Trắm cỏ. Thường tỷ lệ chết từ 30 - 70%.
- Cách phòng bệnh:
Cần bổ sung
Vitamin C vào thức ăn cho cá trước mùa bệnh: Đối với cá giống dùng 4 gam/1kg
cá/1 ngày, với cá thịt liều lượng là 2 gam/1kg cá/1 ngày, cho ăn 3 ngày liên
tục.
Trước khi thời
tiết chuyển mùa cần dùng thuốc Tiên Đắc trước một tháng để phòng bệnh cho cá,
lượng dùng 50 gam/250kg cá/1 ngày, cho ăn 3 ngày liên tục.
- Cách trị bệnh: Dùng thuốc
Tiên đắc 50 gam/50kg cá/1 ngày, cho ăn 5 - 7 ngày liên tục, thuốc được trộn vào
thức ăn nấu chín để nguội hoặc trộn vào thức ăn tổng hợp trước khi cho ăn từ 30
- 60 phút.
* Bệnh trùng bánh xe
Dấu hiệu bệnh: Khi
mới mắc bệnh, trên thân và vây cá có nhiều nhớt màu hơi trắng đục, ở dưới nước
thấy rõ hơn so với khi bắt cá lên cạn; da cá chuyển màu xám; cá thường nổi từng
đàn lên mặt nước, một số con tách đàn bơi quanh bờ ao. Khi bệnh nặng trùng bám
dày đặc ở vây, mang, phá huỷ các tơ mang làm cho cá bị ngạt thở, những con bệnh
nặng mang đầy nhớt và bạc trắng. Cá bơi lội mất phương hướng, chìm xuống đáy ao
và chết.
Phân bố và lan truyền bệnh: Trùng bánh xe gây bệnh chủ yếu ở giai đoạn cá giống và là
bệnh ký sinh đơn bào nguy hiểm nhất của giai đoạn này. Khi ương cá trong nhà,
bệnh gây tỷ lệ chết cao 70 - 100%. Bệnh thường phát vào mùa Xuân, mùa Thu, khi
nhiệt độ nước 25 - 300C.
Phòng trị bệnh:
Dùng nước muối NaCl 2 - 3% tắm cho cá 5 - 15 phút, dùng formalin nồng độ 200 - 250
ppm (200 - 250 ml/m3) tắm trong 30 - 60 phút hoặc nồng độ 20 - 25
ppm (20 - 25 ml/m3) phun xuống ao.
Tác giả : KS. Nguyễn An Bình