Mục
tiêu của công tác khảo nghiệm là phải đi trước nhưng không đi tắt. Ở từng giai đoạn, công tác khảo
nghiệm đã đáp ứng yêu cầu của thực tế sản xuất, đóng góp vào thành tích chung của
ngành. Phát huy truyền thống của Trung tâm, hàng năm Trung tâm đã tiến hành khảo
nghiệm hàng trăm giống lúa, cây màu, phân bón các loại. Cụ thể:
Ngay những ngày đầu thành lập,
Trung tâm đã đưa vào khảo nghiệm rất nhiều giống lúa thuần và lúa lai của Trung
Quốc. Từ kết quả khảo nghiệm đã lựa chọn các giống lúa mới có tiềm năng năng suất
và chất lượng đề xuất đưa vào cơ cấu giống lúa của tỉnh như: Q5, Khâm Dục, Tạp
giao 1, Nhị Ưu 838, D.ưu 527, BT7, HT1, các giống N87,
N97 thay giống Xi23,
VN10 trên chân đất chua trũng, góp phần thay đổi cơ cấu giống lúa của tỉnh, đưa
năng suất lúa lên trên 12 tấn/ha/năm. Điểm nổi bật trong công tác lựa chọn giống
lúa giai đoạn này đó là từ vụ Mùa năm 1991, Trung tâm đã đưa vào thử nghiệm giống
lúa Q5 (Quảng Tế 2) đây là giống lúa cho năng suất cao, được đánh giá là giống
triển vọng bổ sung vào cơ cấu giống lúa của tỉnh.

Đặc biệt, giống lúa BC15 do cán bộ Trung tâm Khuyến
nông Thái Bình chọn tạo từ dòng đột biến tự nhiên của giống lúa 13/2, qua nhiều
năm duy trì và lọc dòng thuần, năm 2005 giới thiệu đề xuất vào cơ cấu giống lúa
của tỉnh. Hiện nay, giống BC15 đã được Tập đoàn ThaiBinh Seed lọc và nhân dòng
thuần cho sản xuất của Thái Bình và nhiều địa phương trong cả nước.
Trong giai đoạn hiện nay, bám sát chủ trương định hướng của ngành về chuyển từ sản
xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, đáp ứng nhu cầu thị trường, tăng tỷ
lệ nhóm lúa chất lượng, Trung tâm đã khảo nghiệm và khuyến
cáo vào sản xuất các giống như TBR225, Thiên ưu 8, Đài thơm 8, J02, ST24,
ST25...
Bên
cạnh khảo nghiệm các giống lúa, Trung tâm
còn khảo nghiệm các giống rau, màu như ngô, khoai, đậu tương,… và đã đề xuất
đưa vào cơ cấu giống của tỉnh các giống ngô như LVN10, LVN4, MX4, MX10; Ngô
đường Yelow sweet
1, ngô đường lai 20; giống khoai tây
Solara, Atlantic, Maraben, Esmee, Rosagold; các giống lạc như MD7, L18, L14, CNC1; các giống khoai lang như Hoàng Long, KLC266; các
giống đậu tương như ĐT12, DT84; các giống Dưa như Dưa Ngân Huy 233, Kim Cô
Nương; các giống bí như Bí xanh, Bí đá, Bí Bộp, Bí Đao Chanh.

Khảo nghiệm các loại phân bón, các
chế phẩm vi sinh,… cũng được Trung tâm chú trọng nhằm đề xuất các loại phân bón
mới như phân Văn Điển, Ninh Bình, Lâm Thao, Việt Nhật, DAP của Công ty Hồng Hà,
Nutrix của Công ty Tân Tạo, … giảm phân bón đơn giúp cây lúa sinh trưởng phát
triển khoẻ mạnh, tăng khả năng chống chịu. Đặc biệt, trong những năm gần đây để
đáp ứng nhu cầu sản phẩm sạch, an toàn và bảo vệ môi trường Trung tâm đã khảo
nghiệm và khuyến cáo vào sản xuất các chế phẩm sinh học như Trichoderma,
AT-YTB, phân vi sinh Azotobacterin,… thay thế cho các loại phân bón hoá học góp
phần cải tạo đất, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Ngoài ra, Trung tâm còn khảo nghiệm
các đối tượng con vật nuôi, thủy sản. Trung tâm đã bám sát chủ trương định hướng
của ngành thực hiện chương trình Sind hóa đàn bò, góp phần cải tạo, nâng cao thể
chất, tầm vóc đàn bò trong tỉnh. Qua khảo nghiệm, xây dựng các mô hình trình diễn
đã lựa chọn các đối tượng vật nuôi, các giống thủy sản mới đề xuất đưa vào sản
xuất góp phần thay đổi cơ cấu vật nuôi, thủy sản của tỉnh. Khảo nghiệm hơn 10 giống gia cầm, thuỷ
cầm mới đã tìm ra một số giống có giá trị kinh tế cao, phù hợp điều kiện chăn
nuôi của tỉnh (Ngan Pháp, Gà Tam Hoàng, Vịt siêu trứng Chiết Giang); đã đưa vào
sản xuất một số giống vật nuôi có giá trị kinh tế cao, phục vụ cho phát triển
chăn nuôi giai đoạn mới (Lợn rừng, thỏ Newzealand,
dê Bách Thảo, gà Lương Phượng, gà đẻ trứng UA).

Về thuỷ sản đã du nhập và khảo nghiệm
nhiều đối tượng thuỷ sản như: Đưa giống tôm Sú có giá trị, năng suất cao vào sản
xuất, thúc đẩy kinh tế vùng ven biển Tiền Hải, Thái Thụy, cá rô phi Cát Phú, cá
Đối Mục, cá chép V1, giống cá Trắm đen bằng
nguồn giống sinh sản nhân tạo,...
Ngoài khảo nghiệm các giống thuỷ sản mới, Trung tâm còn khảo nghiệm các chế phẩm
vi sinh phục vụ nuôi trồng thuỷ sản theo hướng hàng hoá và vệ sinh môi trường
tiêu biểu như: thử nghiệm ứng dụng công nghệ sinh học chế phẩm AT – YTB (BTS- YTB), chế
phẩm BIOWISHD trong xử lý môi trường ao nuôi; ứng dụng công nghệ
BIOFLOC trong nuôi tôm thẻ chân trắng hai giai đoạn. Từ kết quả khảo nghiệm đã đưa
được các giống mới, chế phẩm vi sinh vào sản xuất góp phần nâng cao hiệu quả, đảm
bảo vệ sinh môi trường.

Như vậy có thể thấy cùng với tiến
trình phát triển của nền nông nghiệp đều có vai trò của công tác khảo nghiệm.
Xác định nông nghiệp là trụ đỡ của nền kinh tế tỉnh nhà đặc biệt
trong điều kiện biến đổi khí hậu như hiện nay công tác khảo nghiệm là hết sức cần
thiết, có vai trò vô cùng quan trọng góp phần đưa nông nghiệp tỉnh nhà phát triển
lên tầm cao mới.
Tác giả : Ths. Nguyễn Thị Thương Huyền