1. Kỹ thuật trồng

- Thời vụ trồng: Để đạt năng suất cao và hiệu quả kinh tế nên gieo trồng đậu đen vào đúng thời vụ, thời vụ thích hợp từ tháng 02 – tháng 6 dương lịch.

- Cách chọn hạt giống: Hạt giống dùng để gieo trồng có thể sử dụng lại giống tự bảo quản ở vụ trước nhưng biện pháp này khá rủi ro vì không có kỹ thuật bảo quản chặt chẽ. Nên sử dụng hạt giống F1 từ các công ty giống uy tín với kích thước hạt to, đều, bóng mịn, hạt không bị xây xát, tỷ lệ nảy mầm trên 80%. Hiện nay có hai giống đậu đen chính đó là đậu đen xanh lòng và đậu đen trắng lòng, lựa chọn giống trồng phù hợp với điều kiện thời tiết và mục đích sử dụng. Vỏ đậu đen khá mỏng, do đó không cần phải ngâm ủ trước khi gieo trồng.

- Đất trồng: Cơ bản đậu đen không yêu cầu cao về đất trồng nhưng cần đảm bảo độ thông thoáng, tơi xốp, thoát nước vào mùa mưa và giữ ẩm tốt vào mùa khô.

Đất trồng cần làm sạch cỏ dại, cày xới, phơi ải để diệt trừ bớt mầm bệnh có trong đất. Sau đó tiến hành lên luống rộng 1,2 – 1,5m, các luống cách nhau 25cm để thoát nước và đi lại, chiều cao luống từ 20 – 35cm, tùy điều kiện của từng vùng. Bón lót bằng phân hữu cơ và vôi để khử trùng, bổ sung thêm lân để cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển tốt.

- Tiến hành gieo trồng: Lượng hạt giống cần cho 1 sào từ 1,5 – 2 kg. Gieo từ 2 – 3 hạt trên một hốc, mỗi hốc cách nhau 25 cm, hàng cách hàng 40cm, bỏ hạt vào hố và lấp đất lại.

2. Kỹ thuật chăm sóc

- Tưới nước: Việc tưới nước không cần phải áp dụng liên tục vì cây đậu đen có khả năng chịu hạn khá tốt. Chỉ cấp nước bổ sung khi đất trở nên quá khô hoặc trong giai đoạn ra hoa, đậu quả để hạn chế tình trạng rụng hoa, trái non ảnh hưởng đến năng suất toàn vụ.

- Trồng dặm: Trồng dặm để đảm bảo mật độ cây trồng cho năng suất cao. Sau khi gieo hạt nên để dành một lượng nhỏ gieo ở bên ngoài đề phòng cây bị chết hoặc còi cọc. Tiến hành trồng dặm khi cây con phát triển hai lá mầm, trồng dặm và kết hợp tỉa thưa những vị trí cây mọc quá dày.

- Làm cỏ, xới đất: Tiến hành làm cỏ kết hợp với bón phân, xới xáo đất.

Lần 1 khi cây mọc được khoảng 10 ngày, xới xáo nhẹ tránh va chạm vào cây vì giai đoạn này cây còn non và yếu.

Lần 2 tiến hành cách lần 1 khoảng 20 ngày, làm cỏ kết hợp vun gốc, đồng thời nhổ bỏ cây bệnh, cây phát triển thấp kém.

Lưu ý: Phải làm cỏ trước khi cây trổ hoa để tránh việc làm rụng hoa khi vun xới.

- Bón phân:

+ Lượng phân bón: Phân chuồng từ 200-300 kg hoặc 100-150 kg phân hữu cơ vi sinh; 3-5 kg đạm Urea; 10-15 kg Supe lân; 3-5 kg Kaliclorua hoặc sử dụng phân NPK có hàm lượng tương đương.

+ Cách bón: Thời gian sinh trưởng của cây đậu đen trung bình từ 80 – 90 ngày, có thể chia làm 4 lần bón như sau:

Lần 1: Bón lót toàn bộ phân lân, phân chuồng hoặc phân hữu cơ vi sinh;

Lần 2: Khi cây đậu được 10 ngày tuổi, xới nhẹ tay và kết hợp làm cỏ, xới phá váng.

Lần 3: Cách lần 1 khoảng 20 ngày, làm sạch cỏ trước khi bón phân.

Lần 4: Thực hiện bón phân trước khi cây ra hoa, kết hợp vun gốc chống đổ ngã.

- Hãm ngọn: Khi cây phát triển chiều cao khoảng 40 – 50 cm thì tiến hành ngắt ngọn để cây phát triển nhiều nhánh bên, tăng năng suất đậu đen. Nếu không ngắt bỏ ngọn, cây sẽ sinh trưởng mạnh về chiều cao và không đậu nhiều quả sau này. Việc hãm ngọn nên thực hiện thường xuyên và kết thúc trước khi cây ra hoa.

3. Phòng trừ sâu bệnh

Trên đậu đen cũng như các cây họ đậu nói chung thường có một số sâu, bệnh hại như sâu đục thân, sâu ăn lá, rầy rệp, bệnh lở cổ rễ, bệnh đốm lá, bệnh cháy lá,…

Để hạn chế và đề phòng sâu, bệnh hại tấn công cần trồng cây với mật độ thích hợp, vệ sinh đồng ruộng trước khi gieo trồng, luân canh với cây trồng khác họ, loại bỏ cây bị bệnh sớm để tránh lây lan… Vụ Xuân Hè thường có mưa phùn ẩm ướt dễ bị bệnh lở cổ rễ cần chủ động phun phòng.

4. Thu hoạch và bảo quản

Khi quả đậu đen chuyển từ màu xanh sang nâu đen thì tiến hành thu hoạch, đậu đen sẽ cho thu hoạch rải rác nhiều lần. Thu hoạch đậu về phơi khô, tách vỏ và tiếp tục phơi 3 – 4 nắng, loại bỏ tạp chất, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.

Nếu muốn để giống cho vụ sau nên chọn hạt mẩy, to từ lần thu hái đầu tiên và lần thứ hai, phơi khô bảo quản trong chai, lọ thật kỹ, tránh để ẩm, cho 2-3 gói hút ẩm vào trong chai, lọ, thường xuyên kiểm tra sâu mọt trong thời gian bảo quản.