Biến Trấu từ phế, phụ phẩm thành chất đốt vừa mang lại thu nhập, vừa bảo vệ môi trường
Nam Bình là một xã thuần
nông của huyện Kiến Xương, ở đây, không ai là không biết đến anh Phan Minh Cường
Giám đốc Công ty Sản xuất chế biến lương thực Minh Cường địa chỉ tại thôn Trung
Kiên, xã Nam Bình, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình. Gia đình anh Cường, chị
Len được người dân trong vùng biết đến với cơ sở xay xát thóc phục vụ bà con tại
địa phương. Gắn bó với nghề xay xát 17 năm, tuy nhiên anh luôn canh cánh trong
lòng khi thấy trấu xay tạo ra trong quá trình xay xát lại bị bỏ phí. Theo như
trước kia, trấu xay của cơ sở xay xát tạo ra chủ yếu gia đình bán rẻ thậm chí
là cho các cơ sở chăn nuôi, bà con trong vùng, có đôi lúc trấu xay tạo ra nhiều
không có cách nào khác buộc phải đổ bỏ rất lãng phí.
Là một người ham tìm tòi,
học hỏi, anh Cường đã lặn lội vào miền Nam học hỏi công nghệ làm trấu ép. Đến
năm 2016 gia đình anh đã đầu tư máy móc
công nghệ mua 02 máy ép trấu tạo thành chất đốt. Tuy nhiên, giai đoạn đầu khi mới
đưa vào sản suất thử sản phẩm làm ra không đạt tiêu chuẩn, trấu ép bị lỗi, hỏng,
không thành khuôn. Sau nhiều tháng thử nghiệm anh Cường đã tự mày mò, tìm ra được
những bí quyết riêng để trấu ép ra được thành quả như mong muốn.
Để quy trình sản xuất của
gia đình nhà mình trở thành một chuỗi tuần hoàn khép kín, năm 2020, gia đình
anh đã mạnh dạn đầu tư vốn mở rộng xưởng sản xuất rộng 1.500m2 với 2 lò sấy
thóc công suất 25 tấn thóc/ngày đêm sử dụng trấu ép làm chất đốt tạo nhiệt phục
vụ hoạt động sấy thóc. Như vậy gia đình anh vừa sấy thóc, xay xát gạo, tận dụng
trấu xay làm nguyên liệu phục vụ máy ép trấu. Việc vận hành máy ép trấu rất đơn
giản, chỉ cần 1 lao động phổ thông làm việc 01 ngày có thể tạo ra 1,5 tấn trấu
ép thành phẩm. Nguồn nguyên liệu trấu tại địa phương rất sẵn, ngoài nguồn trấu
xay của xưởng xay xát của gia đình dùng phục vụ sản xuất, anh phải mua thêm trấu
của các xưởng xay xát khác với giá 10.000-12.000 đồng/10 kg trấu xay. Điều này
giúp tận dụng triệt để được nguồn nguyên liệu tại địa phương, đồng thời vừa giải
quyết được vấn đề đầu ra cho các cơ sở xay xát vừa giúp bảo vệ môi trường.

Sản phẩm làm ra hoàn toàn
có thể dùng làm chất đốt cho sinh hoạt hàng ngày thay thế cho nguyên liệu truyền
thống như than đá, củi. Việc tìm kiếm thị trường tiêu thụ cho sản phẩm trấu ép
giai đoạn đầu vô cùng khó khăn. Đây được coi như là một nguồn nguyên liệu mới,
do đó việc thuyết phục các đối tác đổi từ nguồn nguyyên liệu truyền thống sang
sử dụng trấu ép làm nguyên liệu cho sản xuất không hề dễ dàng.
Anh Cường chia sẻ: “Bản thân anh không nhớ rõ đã gõ cửa bao
nhiêu công ty, mang sản phẩm của mình gõ cửa bao nhiêu đối tác, tuy nhiên sau một
thời gian các đối tác thấy được hiệu quả từ kinh tế, hiệu quả mang lại cho môi
trường các đối tác đã hoàn toàn bị thuyết phục”.
Cho đến nay, việc tiêu thụ
sản phẩm làm ra rất dễ dàng, Công ty anh đã kí hợp đồng với 3 Công ty tiêu thụ
trấu ép là công ty thép Việt Nhật, công ty nước mắm Cát Hải, công ty sản xuất
cám công nghiệp trong chăn nuôi. Giá bán ra của trấu ép là 23.000 đồng/10kg. Trừ
các chi phí hàng năm, Công ty thu về từ 800 triệu đến 1 tỷ từ trấu ép. Không những
thế từ khi có máy ép trấu gia đình anh và những xưởng xay xát thóc không còn phải
lo cho việc tìm chỗ đổ bỏ trấu xay gây lãng phí nguồn nguyên liệu quý, ảnh hưởng
đến môi trường. Việc khép kín quy trình sản xuất của doanh nghiệp giúp gia đình
anh chủ động được nguồn nguyên liệu sản xuất, nâng cao hiệu quả quy trình sản
xuất.
Đến nay, Công ty của anh đã
và đang phát triển và lớn mạnh. Hiện tại, Công ty có 1 xưởng xay xát thóc liên
hoàn với 14 máy xay xát, cung cấp trấu cho 02 máy ép trấu, và từ trấu ép thành
phẩm cung cấp nguyên liệu cho 2 dàn sấy thóc. Công ty tạo công ăn việc làm ổn định
cho khoảng 10 lao động phổ thông.
Tuy nhiên, theo như anh Cường
công nghệ hiện nay gia đình đang sử dụng vẫn còn một số hạn chế như trong quá
trình máy hoạt động vẫn tạo ra khói. Trấu ép là dạng khuôn hình trụ, khối lượng
xung quanh 1-1,5 kg khá lớn, do đó khi cháy đôi khi vẫn để lại lõi. Công suất của
máy ép còn thấp. Dự kiến trong thời gian tới anh Cường sẽ chuyển sang máy ép trấu
dạng viện nén, kích thước nhỏ, hiệu quả đốt cháy cao hơn, công suất máy cao
hơn.
Từ
phế phụ phẩm tưởng chừng như bỏ đi trong nông nghiệp qua bàn tay, khối óc của
anh Phan Minh Cường trấu xay đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần bảo vệ
môi trường, tạo ra một nguồn nguyên liệu mới giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu
hoá thạch đang ngày một cạn kiệt. Anh là tấm gương sáng cho tinh thần dám nghĩ,
dám làm, ham mê học hỏi, khám phá tìm tòi thử nghiệm cái mới trong sản xuất. Mong
rằng trong thời gian tới anh Phan Minh Cường và gia đình sẽ đạt được nhiều
thành công hơn nữa góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho chính gia đình mình và
địa phương.
Tác giả : Ks. Đặng Thị Kim Sa