1. Ưu điểm của gieo mạ khay cấy máy

Mạ khay chủ động hạn chế được ảnh hưởng do thời tiết giai đoạn mạ, trong vụ mùa hay có mưa giông lớn.

Chủ động thời vụ, dễ chăm sóc.

Giảm chi phí sản xuất (100 - 150 nghìn/sào): giảm công lao động, tiết kiệm được chi phí giống.

Việc vận chuyển mạ khay cũng gọn nhẹ và dễ dàng.

Cây mạ gieo trên khay có bộ rễ khỏe, cứng cây, đanh dảnh nên khi cấy xuống ruộng nhanh bén rễ, hồi xanh và khả năng đẻ nhánh khỏe đồng thời rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây lúa.

Mạ khay có thể cấy bằng tay theo truyền thống hoặc cấy bằng máy nên rất thuận tiện cho nông dân trong việc chăm sóc và cây lúa được đảm bảo sinh trưởng tốt.

          Khi cấy bằng máy mật độ thưa hơn, đồng ruộng thông thoáng nên ít bị sâu bệnh hại, giảm việc sử dụng thuốc BVTV, góp phần bảo vệ môi trường.

Có điều kiện phát huy tiềm năng năng suất (tăng 7 - 9% so với phương pháp truyền thống).

          Đây là công nghệ mới trong khâu gieo cấy, nhằm thúc đẩy sản xuất lúa theo hướng tiên tiến, hiện đại, nâng cao hiệu quả sản xuất của người lao động, góp phần thúc đẩy cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất lúa. Điều kiện để mở rộng sản xuất quy mô lớn theo hướng hàng hóa.

2. Lưu ý gieo mạ khay cấy máy vụ mùa 2019

* Khay gieo mạ: là khay nhựa chuyên dụng có bán ngoài thị trường (giá dao động 18.000 – 20.000đ/khay). Máy cấy hiện nay mật độ trung bình 26 - 28 khóm/m2 thì cần 6 - 7 khay/sào.

* Giá thể gieo mạ: là đất bột trộn với mùn cưa với tỉ lệ 5 thúng đất bột + 2 thúng mùn cưa. Cứ 100kg giá thể bổ sung 1,5 kg supe lân + 0,2kg Ure  + 0,2kg Kali trộn đều. Lượng giá thể cho 1 sào dao động từ 25-27kg. Nếu không tự làm giá thể, có thể mua giá thể đã trộn sẵn.

          * Chuẩn bị mộng mạ:

-  Lượng thóc giống 1 sào: lúa lai 1 kg, lúa thuần 1,2 -1,3kg tùy giống.

- Tốt nhất: Sử dụng giống của những công ty có uy tín. Người nông dân không nên tự để giống, chất lượng giống sẽ không đảm bảo.

- Ngâm, ủ thóc giống: Ngâm yêu cầu hạt thóc phải no nước. Ðối với lúa thuần ngâm 48 - 72 giờ, lúa  lai ngâm 10 - 24 giờ tùy theo hướng dẫn ghi trên bao bì; trong quá trình ngâm cứ 10 -12 giờ với giống lúa thuần và 6 – 8 giờ với giống lúa lai tiến hành thay nước đãi chua 1 lần.

Lưu ý: Với giống chuyển vụ là giống từ thu hoạch lúa xuân chuyển luôn sang vụ mùa thì bắt buộc phải thực hiện phá ngủ trước khi ngâm ủ theo hướng dẫn trên bao bì của nhà sản xuất.

- Ðối với mạ gieo để cấy máy và sử dụng dụng cụ chuyên dùng để gieo yêu cầu ngâm thóc gai dứa là vừa, nếu ủ nhiều, rễ và mầm dài không gieo được dầy, khi cấy bằng máy sẽ không bảo đảm mật độ.

- Nếu gieo bằng tay cần chú ý chia đều lượng giống cho các khay bằng cách dùng dụng cụ để đong lượng mộng mạ. Cứ 1,2kg giống sau ngâm chia đều cho 7 khay là vừa.

- Cho lượng giá thể đã chuẩn bị sẵn vào khay, gạt phẳng với độ dầy 1,5 - 2cm. Xếp các khay thành hàng trên mặt sân, tưới thật đẫm nước rồi tiến hành gieo hạt, gieo dầy, gieo đi gieo lại cho đều và gieo cả các mép khay. Gieo xong tưới nước lại một lần nữa rồi phủ kín hạt bằng lớp đất bột..

- Đối với vụ mùa: Thời tiết nắng nóng, tốt nhất sau gieo khi mạ đạt mũi chông, cần đặt khay mạ ra ruộng, duy trì mực nước phù hợp để cây sinh trưởng, phát triển. Nếu để trên nền đất cứng cần duy trì độ ẩm thường xuyên, tưới ít nhất 1-2 lần/ngày, tránh bị thiếu nước dẫn đến chết mạ. Thời tiết nắng nóng, nên chọn chỗ để khay thoáng mát, có thể che nắng cho mạ bằng lưới đen, che cao 2-3m.

Chú ý: đối với mạ khay, sau khi phủ đất kín hạt, tuyệt đối không được tưới nước ngay, nước sẽ làm dí đất, cây mạ mọc chậm, sinh trưởng kém.

- Cấy khi cây mạ đạt 2,5-3 lá.

* Chuẩn bị ruộng cấy: Để cấy máy thuận lợi, ruộng cần làm bằng phẳng, tốt nhất là làm trước khi cấy từ 3-4 ngày, mực nước “sền sệt” – xung quanh 1 cm, cây mạ sẽ thẳng hàng và không bị nghiêng, đổ, vùi sâu.

Lưu ý: Thời gian mạ vụ mùa chỉ khoảng 7-10 ngày, nên bố trí thời vụ gieo mạ và thời gian làm đất phù hợp, không để mạ quá già phải chờ ruộng, sau cấy lúa sinh trưởng kém. Sau cấy đảm bảo ruộng đủ ẩm để cây nhanh bén rễ hồi xanh.

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại máy, nhưng tốt nhất là dòng máy của Nhật Bản. Đối với loại máy nhỏ cấy 4 hàng, 1 ngày 1 máy cấy được từ 3 - 4 mẫu tương đương 30 - 40 công lao động.

Ngoài ra, làm mạ khay còn dùng để cấy tay cũng rất hiệu quả nhất là những vùng thiếu quỹ đất gieo mạ, vừa giảm diện tích gieo mạ, vừa dễ chăm sóc, vận chuyển.