Kết quả dự án “Ứng dụng nuôi cấy mô tế bào kết hợp phương pháp khí canh tạo củ giống khoai tây sạch bệnh”
Trong môi trường thoáng khí dinh dưỡng
được hòa vào nước, cứ 15-30 phút hệ thống tưới tự động phun sương cung cấp dinh
dưỡng nuôi cây. Dung dịch thu hồi lại được lọc, bổ sung chất dinh dưỡng để tiếp
tục sử dụng. Củ giống trong khí canh (củ siêu bi nguyên chủng) hoàn toàn sạch
bệnh được tiếp tục nhân giống trong nhà màn và trồng cách ly để tạo ra giống
nguyên chủng. Vụ đông 2013, kết quả sản xuất củ siêu bi nguyên chủng đạt 30-60
củ/khóm, cao gấp 10 lần so với trồng phương pháp truyền thống. Ngoài ra, Trung
tâm còn mở rộng sản xuất củ giống nguyên chủng và xác nhận tại xã Trọng Quan-
Đông Hưng. Kết quả cho thấy củ giống đưa xuống có chất lượng cao, hoàn toàn
sạch bệnh, khả năng thích ứng rộng. Năng suất củ giống nguyên chủng đạt 5,2-5,4
tạ/sào; củ giống xác nhận đạt 6,5-7 tạ/sào.
Từ kết quả năm 2013, vụ đông 2014 Trung
tâm tiếp tục thực hiện dự án (năm thứ 2) với qui mô rộng hơn. Toàn bộ lượng
khoai tây nguyên chủng thu được năm 2013 được dùng để sản xuất khoai tây cấp
xác nhận nhằm cung cấp giống khoai sạch bệnh cho thị trường tỉnh nhà với qui mô
16 ha tại các xã Thụy Phúc- Thái Thụy; Trọng Quan- Đông Hưng; Vân Trường- Tiền
Hải; Vũ Phúc- Thành phố; Quỳnh Xá- Quỳnh Phụ. Củ siêu bi nguyên chủng thu được
từ giàn khí canh năm 2013 được chia làm hai điểm (Trọng Quan- Đông Hưng 0,6 ha
và vườn công nghệ Trung tâm 0,7 ha) để sản xuất khoai tây nguyên chủng. Đến
thời điểm này (sau trồng 60 ngày) tại tất cả các điểm trồng khoai tây phát
triển rất tốt, không có biểu hiện sâu bệnh, thân lá mỡ màng, mã củ sáng, đẹp. Năng
suất dự kiến 14-15 tấn/ha.
Ông Trần Minh Bằng- Chủ nhiệm HTXDVNN
Trọng Quan- Đông Hưng cho biết: Qua 2 năm được nhận khoai tây sạch bệnh từ
Khuyến nông tỉnh chuyển, giao nông dân chúng tôi rất phấn khởi. So sánh giữa
khoai giống Khuyến nông và khoai dân tự để khác nhau hẳn về chất lượng, năng
suất, mẫu mã củ và đặc biệt là khả năng chống bệnh rất tốt. Rất mong ngành Nông
nghiệp tỉnh có chính sách hỗ trợ để nông dân dần dần chủ động sản xuất được
khoai giống sạch bệnh, thay thế nhập ngoại như hiện nay.
Nét mới trong dự án năm nay là thực hiện nhân
giống hơn 1000 m2 khoai tây nguyên chủng bằng nhân cây từ giàn khí canh trồng xuống đất ngay
tại vườn công nghệ trung tâm. Với số lượng 3200-3400 cây/sào, khoảng cách trồng
10-12 cm. Thông qua theo dõi khoai tây trồng bằng cây phát triển rất nhanh,
thân cây mập, sạch sâu bệnh hoàn toàn. Chỉ sau trồng 50 ngày bới thử trọng
lượng củ có thể đạt 100g (khoảng 10 củ/kg), mã củ vàng sáng, Hướng
đi này mở ra một công nghệ chuyển giao mới chưa từng có tại Thái bình là giống
khoai tây nguyên chủng trồng bằng ngọn từ giàn khí canh (thay vì bằng củ như
truyền thống).
Ngoài ra dự án vẫn tiếp tục nghiên cứu
trồng khoai tây trên giàn (không cần đất). Thời gian ra cây vào 27/11/2014 với số lượng 28 giàn, 120
cây/giàn. Đến nay cây đã cao 40-50 cm, phát triển thân lá rất tốt, tia củ ra
nhiều. Đến đầu tháng 1/2015 sẽ xử lí ra củ. Sau đó từ 3-4 tuần là có thể thu
hoạch khoai bi siêu nguyên chủng từ giàn khí canh này. Dự kiến năng suất thu
được khoảng 40-60 củ/cây.
Theo ông Nguyễn Văn Nghiễm- Cán bộ phụ
trách bộ phận công nghệ cao trung tâm thì thời tiết năm nay lạnh và hanh, ít mưa
phùn thuận lợi cho khoai tây phát triển, hạn chế được sâu bệnh. Sự chênh lệch
nhiệt độ ngày đêm lớn tạo điều kiện cho củ phình to nhanh, năng suất cao.
Đây là mô hình nhân giống khoai tây công
nghệ cao duy nhất tại Thái Bình đã có kết quả tốt. Theo đánh giá của ông Nguyễn
Hữu Rong- giám đốc sở NN&PTNT Thái Bình, đến thời điểm này khoai tây giàn
khí canh có thể so sánh tương đương tại Đà Lạt. Hướng đi tiếp theo là cần hoàn
thiện qui trình để có thể mở rộng qui mô hơn nữa và chuyển giao kỹ thuật xuống
các cơ sở để có nguồn giống sạch bệnh phục vụ bà con nông dân.