1. Thời
vụ và lựa chọn giống:
Vụ xuân 2017, được dự báo là vụ xuân ấm nên
không gieo quá sớm. Tốt nhất là gieo xung quanh tiết lập xuân 10-15/2/2017. Gieo thẳng cũng như lúa cấy có thể gieo trên mọi giống
lúa. Tuy nhiên, đối với thâm canh trong vụ xuân, chú ý lựa chọn các giống có khả
năng chống chịu tốt với bệnh đạo ôn. Các giống có thời gian sinh trưởng dài hơn
như TBR225, ĐS1, Nam Dương 99, TBR225… nên gieo đầu lịch.
2. Sử
lý mộng mạ:
Lượng hạt giống và chất lượng hạt giống sẽ
quyết định đến mật độ sau này. Nếu mật độ quá dày, thời tiết thuận lợi, mưa ẩm,
bệnh đạo ôn lá dễ phát sinh gây hại. Do đó, cần khống chế lượng thóc giống ngay
từ ban đầu. Với giống hạt nhỏ (BT7, T10...) gieo từ 0,8-1kg/sào, hạt to
(TBR225, TBR1, N97…) 1,2-1,5 kg/sào, lúa lai 0,8-1kg/sào. Tốt nhất ngâm lượng dự
phòng để gieo gọn vào góc ruộng.
Cần ngâm hạt giống trong nước sạch, nước ấm
540C (3 sôi 2 lạnh) với lúa thuần khoảng 48-60 giờ, lúa lai khoảng
20-24 giờ tùy từng giống. Trong quá trình ngâm cứ 10-12 giờ phải đãi và rửa
chua một lần. Khi hạt hút no nước cần rửa sạch, đêm ngâm nước, ngày ủ ấm. Khi
đã có mầm bằng 1/3 đến 1/2 hạt thóc, rễ dài gấp đôi mầm là có thể đem gieo.
Tốt nhất nên ngâm hạt giống bằng chế phẩm KH,
sẽ kích thích cho mầm, rễ phát triển mạnh, làm tăng khả năng chống chịu cho cây
con. Cách làm: Pha chế phẩm KH theo hướng dẫn trên bao bì rồi đổ thóc giống vào
ngâm. Cứ ngâm 10-12 giờ lại vớt ra cho ráo nước khoảng 1 giờ, rồi lại ngâm tiếp
cho đến khi hạt thóc úng mép. Trong quá trình ngâm không được thay nước KH. Sau
đó ủ ấm cho hạt mọc mầm (nứt nanh) và sử lý như hạt mộng bình thường.
3. Làm
đất và bón phân:
Vùng gieo thẳng
phải được quy hoạch thành vùng trên chân đất vàn, vàn cao đảm bảo chủ động
tưới, tiêu. Bừa kỹ hơn ruộng cấy
và trang phẳng mặt ruộng, tạo luống rộng 1,5 – 2m, tránh để tạo vũng nước trên
mặt luống, tạo rãnh tiêu nước xung quanh ruộng. Khi bùn lắng, nước trong, tiến
hành tháo cạn nước rồi gieo.
Lúa gieo thẳng bộ rễ ăn nông ngay trên mặt ruộng nên khâu bón lót sâu
cũng cần được chú trọng. Bón lót sâu sẽ giúp bộ rễ ăn sâu và đảm bảo cung cấp
dinh dưỡng cho cây giai đoạn cuối vụ, có thể bón trước bừa cấy 1-3 ngày hoặc
trước lần san phẳng ruộng. Ưu tiên lượng bón nhiều hơn ruộng cấy, khoảng 25 kg
phân chuyên lót có tỷ lệ 6:11:2 hay 5:10:3... Tận dụng nguồn phân hữu cơ nếu có
hoặc sử dụng phân vi sinh để thay thế.
4. Kỹ
thuật gieo thẳng:
Chia mộng mạ đều cho các luống. Gieo đi gieo lại nhiều lần để đảm bảo
được khoảng cách trung bình hạt cách hạt từ 8-10 cm. Gieo úp tay để hạt mộng tiếp
xúc với đất nhiều hơn.
Trước khi gieo cần phải “đánh lầm mặt ruộng” để
cây nhanh bám rễ. Nếu mặt ruộng quá se, khô hạn, gặp điều kiện rét hoặc ẩm độ
không khí thấp cây sẽ bị chột và hồi phục chậm.
5. Chăm
sóc giai đoạn đầu sau gieo:
Khi gieo thẳng mặt ruộng chỉ để ẩm nên rất thuận lợi cho cỏ dại phát
triển. Tốt nhất là phun thuốc trừ cỏ tiền nảy mầm ngay sau
gieo, phun càng sớm càng tốt để đảm bảo hiệu lực của thuốc, có thể sử dụng thuốc
Soffit, Prefit.
Thường xuyên giữ ẩm mặt ruộng để rễ lúa ăn sâu vào đất và phòng ốc bươu
vàng phá hại giai đoạn đầu. Nếu ruộng quá khô hạn có thể tháo nước láng chân
sau đó tháo đi ngay. Khi cây lúa được 1,5 - 2 lá đưa nước láng mặt ruộng và tiến
hành bón nhử khoảng 2 - 3 kg đạm ure/sào. Vài ngày sau, lúa bắt đầu đẻ nhánh
thì bón phân NPK chuyên thúc và chăm
sóc, dặm tỉa như lúa cấy./.
Tác giả : Ks. Phạm Thị Hiên - TTKN