Cây ngô là một trong những cây trồng được bà con trồng nhiều vụ trong năm đặc biệt trong vụ đông sau lúa mùa. Để ngô Đông cho năng suất, chất lượng và hiệu quả cao bà con cần lưu ý một số biện pháp kỹ thuật chính như sau:

1. Giống

Hiện nay trên thị trường có nhiều giống ngô có năng suất, chất lượng cao:

Giống Ngô nếp: HN88, MX10,…

Giống Ngô tẻ lai ngắn ngày: LVN45, LVN4, LVN61,…

Tùy vào thời vụ và mục đích sử dụng mà bà con có thể chọn giống ngô thích hợp.

2. Thời vụ

Ngô là cây trồng ưa ấm do đó việc bố trí thời vụ rất quan trọng đảm bảo cho cây ngô trỗ cờ phun râu trong điều kiện thời tiết thuận lợi. Vì vậy vụ đông trồng càng sớm càng tốt cố gắng gieo trồng cuối tháng 9 đến mùng 5/10; (riêng ngô nếp, ngô quà có TGST ngắn hơn và thu hoạch sớm hơn nên trồng đến 15/10). Để tranh thủ thời vụ bà con cần làm bầu cho ngô.

3. Kỹ thuật làm bầu ngô

- Ngâm ủ:

Lượng giống từ 0,5 - 0,6kg/sào, tương đương với khoảng 1500-1600 cây/sào đối với ngô tẻ và 0,3-0,4 kg/sào tương đương với 1800-2000 cây/sào với ngô nếp.

- Hạt giống sau khi được ngâm trong nước ấm khoảng 6-8h, vớt lên rửa sạch nhớt, tiến hành ủ hạt với cát ẩm, sau 20-24h kiểm tra thấy hạt nứt nanh thì tra hạt vào bầu hoặc có thể gieo trồng trực tiếp trên đồng ruộng

- Làm bầu ngô

Có nhiều phương pháp làm bầu cho ngô nhưng phương pháp phổ biến, dễ làm là làm bầu bánh chưng.

          Cách làm:

B1: Chọn nơi làm bầu ngô phải dãi nắng, tốt nhất làm ngay trên bờ ruộng, gần nguồn nước, để dễ vận chuyển ra ruộng khi trồng. Sau khi đã nhặt sạch cỏ dại, san phẳng bà con lót lá chuối hoặc nilon có chọc thủng lỗ.

B2: Tiến hành trộn bùn với trấu xay, phân chuồng mục theo tỷ lệ 1:1 (có thể trộn thêm ít lân Super để kích thích ra rễ nhanh)

B3: Tiến hành đổ và san đều lớp bùn trên nền đã được chuẩn bị với độ dày từ 5-7 cm. Tuỳ thuộc vào thời gian sống trong bầu mà chúng ta quyết định kích thước của bầu 3-4 cm.                                        

          Đợi đất se mặt lại rồi dùng que rạch theo kích thước định trước. Dùng ngón tay chọc 1 lỗ giữa bầu, đặt hạt giống đã ủ nứt nanh sao cho mầm hạt lên phía trên. Tiếp đó phủ kín hạt bằng một lớp đất bột, đất cát.

          Thường xuyên tưới đủ ẩm, khi mưa to phải che đậy, thời gian sống trong bầu tốt nhất là 5 – 7 ngày, tối đa không quá 10 ngày, nếu thời gian cây ngô ở trong bầu dài hơn cần phải tưới bổ sung dinh dưỡng cho cây bằng NPK pha loãng. Trước khi đưa cây con ra ruộng cần phun phòng bệnh lở cổ rễ bằng thuốc Valydacin dạng nước cho cây.

hoặc: Làm mạ cho ngô

Trên các ruộng có thành phần cơ giới nhẹ, đất tốt nên áp dụng phương pháp mạ ngô hoặc tra hạt trực tiếp

Cách làm mạ ngô như sau: trước gặt 2-3 ngày ngâm hạt lên mộng dùng nia mẹt dưới lót lá chuối hoặc nilon có chọc thủng lỗ, giấy báo...trên rải ít cát sông rồi rắc mộng ngô lên đó, dùng cát phủ kín hạt tưới ẩm thường xuyên ngày 2-3 lần khi cây ngô mọc dài 2-3cm (tức là ngô chưa xòe lá) đem trồng.

4. Kỹ thuật trồng ngô và chăm sóc gđ đầu

- Chuẩn bị phân bón cho 1 sào

Bón lót: Cần bón 3-5 tạ phân chuồng, nếu không có phân chồng thì dùng 10kg phân vi sinh Azotobacterin. Phân đơn 17-20 kg lân super + 10-12 kg đạm + 6-8 kg kaly/sào hoặc 1 bao (25kg) phân lót NPK 5:10:3 dạng viên và Phân thúc:  15-20kg NPK 16:16:8

- Đối với ruộng đã gặt lúa: Tiến hành tháo cạn nước và đặt bầu trực tiếp xuống nền ruộng. Đặt bầu theo hàng gốc rạ, cứ cách 3 hàng gôc rạ đặt 1 hàng ngô  và tiếp 4 hàng gốc rạ đặt 1 hàng ngô; trên mỗi hàng đặt cây cách cây 25-30cm tùy giống (chú ý ngô nếp trồng dày hơn). Nên đặt bầu sao cho lá ngô tạo với luống 1 góc 45 độ để tận dụng ánh sáng tốt nhất. Rải phân bón lót xung quanh bầu ngô. Cuốc 1-2 hàng gốc rạ lấy đất vun gốc ngô, đồng thời tạo rãnh tiêu nước và hình thành luống ngô. (lưu ý tuyệt đối không phủ đất kín mặt bầu)

- Đối với ruộng chưa thu hoạch lúa:

Tháo cạn nước, rẽ lúa ra đặt bầu ngô. Cứ 3 hàng lúa rẽ ra để đặt 1 hàng ngô tiếp sau đó là 4 hàng lúa rẽ ra để đặt hàng ngô. Tốt nhất 1 người rẽ lúa, người thứ 2 đi sau đặt bầu. Gặt lúa xong mới bón phân lót và vét rãnh vun đất xung quanh bầu ngô.

- Chăm sóc ngô giai đoạn đầu:

Yêu cầu chăm bón sớm ngay từ khi mới ra bầu đến khi ngô 5-6 lá giai đoạn này rất quan trọng để ngô tốt sớm, không bị huyết dụ, chân chì.

Nếu ra bầu gặp mưa hoặc đất ướt cần ngâm lân super với nước giải, pha loãng tưới liên tục 2-3 lần, lần trước cách lần sau 3-4 ngày.

Lưu ý giai đoạn ngô 5-6 lá, 7-9 lá, 11-12 lá và xoáy nõn loa kèn là giai đoạn dễ bị khủng hoảng dinh dưỡng, vì vậy cần chú ý cung cấp đủ dinh dưỡng để ngô sinh trưởng phát triển tốt.

- Nước tưới: Cây ngô rất cần nước nhưng không chịu được ngập úng, đặc biệt giai đoạn cây con.

Nếu đặt bầu trong điều kiện đất khô cần tưới ngay cho liền thổ và cây nhanh ra rễ mới. Sau đó giữ nền ruộng khô và múc nước tưới từng gốc cây. Trường hợp đặc biệt, đất quá khô hạn thì tưới nước vào rãnh, để qua đêm rồi tháo đi.

Từ khi ngô xoáy nõn loa kèn đến khi trỗ cờ phun râu xong rất cần nước nên giữ nước đáy rãnh để duy trì lượng nước cần thiết cho ngô.