1. Thời vụ trồng: Thời
gian sinh trưởng của giống khoảng 85 - 100 ngày. Vụ Đông Xuân gieo 1/12 - 15/1; Vụ Thu Đông gieo 20/8 - 25/9 hàng năm.
2. Lượng hạt giống: Khoảng 1,0 - 1,2 kg/ha (36 – 43 g/sào)
3. Xử lý hạt giống: Ngâm
hạt trong nước ấm từ 50 - 540C (3 sôi, 2 lạnh) từ 5 - 6 tiếng, sau
đó rửa sạch nhớt, lau khô, gói ủ hạt vào mảnh vải ẩm khoảng 36 giờ. Khi hạt nứt
nanh thì đem gieo vào bầu, mỗi bầu gieo 01 hạt (gieo dự phòng khoảng 10 - 15%
số bầu).
4. Gieo hạt
Trên
chân ruộng chuyên trồng màu, đất tơi xốp, chủ động được thời vụ, có thể gieo thẳng
hạt trên ruộng, gieo từ 1 - 2 hạt/hốc. Cần gieo hạt đã nứt nanh hoặc nhú rễ trắng,
khi gieo cần đặt phần rễ hướng xuống dưới và phủ 1 lớp đất bột mỏng lên trên
hạt.
Nếu trồng trên chân ruộng
cấy 2 vụ lúa hoặc ruộng chưa chủ động được thời vụ, cần tiến hành làm bầu. Có
thể làm bầu bằng lá chuối, túi nilon… Trộn đất bột và phân chuồng mục theo tỷ lệ
1:1, sau đó cho đất vào cách mép bầu khoảng 1 cm. Tưới doa nước đảm bảo độ ẩm của
bầu, sau đó tiến hành tra hạt, phủ lớp đất bột mỏng rồi phủ kín bằng rơm, rạ.
Khi bí bắt đầu mọc cần nhấc rơm, rạ phủ ra ngay.
Thường
xuyên tưới đảm bảo độ ẩm cho bầu và cây con.
5. Làm
đất và lên luống
Bí đỏ Cô Tiên có khả năng chịu hạn rất tốt, chịu úng kém nên cần chọn ruộng trồng bí ở nơi cao ráo, dễ tưới
tiêu. Trước khi trồng bón khoảng 20 kg vôi bột để xử lý nấm bệnh kết hợp rắc Vibasa
10H hoặc Vibasu để diệt sâu xám cắn cây con.
Trồng không cắm dàn làm luống rộng 3,5 m - 4 m, trồng hai hàng trên luống,
hàng cách hàng 2,5 m – 3 m, hốc cách hốc 0,5 m, mỗi hốc 2 cây. Chỉ cần làm đất
hai bên mép luống, mỗi bên rộng 80 cm để trồng hai hàng.
6. Bón phân lót và trồng
-
Phân bón lót:
Tận dụng triệt để nguồn phân chuồng
hoai mục (phân hữu cơ) để bón, lượng khoảng 300 kg/sào. Nếu không có nguồn phân
hữu cơ có thể dùng phân vi sinh, hữu cơ vi sinh để thay thế (lượng bón theo
khuyến cáo của nhà sản xuất); lân Supe khoảng 20 kg/sào kết hợp dùng phân NPK dễ
hòa tan để bón, phân có tỷ lệ 16:16:8 khoảng 4 - 5 kg/sào;
Cần đánh rạch hoặc bổ hốc rồi bỏ phân lót, phủ đất lên trên
phân và trồng cây (tuyệt đối không để cây trồng trực tiếp lên phân).
-
Kỹ thuật trồng cây ra ruộng:
Sau gieo 8 - 10 ngày, cây có 2 - 3 lá thật có thể mang đi
trồng (tùy điều kiện giải phóng ruộng và lực của cây). Chọn cây khỏe, to, cứng
cáp, rễ thẳng, không bị sâu bệnh, dập nát lá.
Khi trồng cần chú ý thực hiện nhẹ nhàng tránh làm vỡ bầu,
cây dễ bị chột. Sau khi trồng phải tưới đẫm nước cho cây in gốc, rải rơm
rạ xung quanh gốc để hạn chế gió làm lật cây.
7.
Chăm sóc, bón phân thúc
-
Bón phân thúc:
Lượng bón: Tùy theo phương
thức trồng cần chuẩn bị 12 - 15 NPK 16:16:8 kg/sào.
Cách bón:
Sau trồng 3 - 4 ngày, có thể hòa loãng đạm ure với lân supe hoặc nước lã để tưới
nhử cho cây.
Bón thúc lần 1: Khi cây có 5 - 6 lá thật, dùng 4 - 5kg NPK để
bón cho cây, kết hợp làm cỏ và xới phá váng.
Bón thúc lần 2: Khi cây bắt đầu có hoa,
dùng 4 - 5kg NPK + 2 - 3 kg Kali để bón cho cây, kết hợp vun cao, làm rãnh nông ở giữa luống; nếu trồng
bò, cần dải rơm rạ trên mặt luống để tua cuốn tránh lật dây và mã quả đẹp hơn; giai
đoạn này cần tưới đẫm nước hoặc cho nước ngập 1/3 - 1/2 rãnh luống, khi mặt luống
ngấm ẩm đều cần tháo nước đi ngay.
Bón thúc lần 3: Khi bí đã đậu quả rộ, dùng 4 - 5kg NPK + 2 -
3 kg Kali để bón cho cây.
- Bấm ngọn tỉa cành: Khi bí
đạt 5 - 6 lá, bắt đầu bấm ngọn để bí phân cành, mỗi cây để 3 - 4 nhánh và mỗi
nhánh lấy 01 quả. Trong quá trình chăm
sóc, cần điều chỉnh để hướng các cành và thân chính lan trong khu vực mặt
luống, hoặc cho bí leo giàn.
Đè đất ở các vị trí đốt
thân: Để tăng rễ bất định ở các đốt, tăng khả năng hút nước và dinh dưỡng nuôi
cây, đồng thời khi thực hiện thao tác này sẽ hạn chế hiện tượng bị lật dây do
gió và hạn chế cây bị thối thân, thối đốt.
Tỉa bớt các lá chân hoặc lá
vàng úa, giúp thông thoáng ong bướm dễ tìm hoa hút nhụy, tăng tỉ lệ đậu quả.
Giai
đoạn cây ra hoa tập trung, không
nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có mùi xông hơi mạnh sẽ làm xua đuổi côn
trùng đến thụ phấn cho cây như ong, bướm,...; không nên dùng chất kích thích
tăng trưởng vì sẽ làm sinh trưởng của cây bị rối loạn; không nên tưới nước lên
lá vào sáng sớm sẽ làm ướt hoa, không thụ được phấn.
Để tăng khả năng đậu quả
nên thụ phấn bổ sung cho cây.
8. Phòng trừ sâu bệnh
Giai đoạn cây con nên phun Validacin, Anvil phòng bệnh thối thân, thối rễ,
khoảng 3 - 4 ngày phun một lần. Giai đoạn này cũng hay bị bọ trĩ, nhện đỏ, rầy
mềm… hại bí, kết hợp dùng thuốc Regent 800wp để phun (chú ý đối tượng nhện đỏ
gây hại).
Từ khi ra hoa, bí hay bị một số bệnh điển hình
như:
Bệnh cháy dây: Dùng thuốc Ridomil để phun.
Thối rễ, héo dây: Dùng thuốc Anvil, Validacin để phun
Bệnh Sương mai, bệnh Thán thư: Phun phòng trừ bằng thuốc Ridomil hoặc Daconil.
Đặc biệt trên cây bí đỏ chú ý bệnh phấn trắng hại cây. Có thể phun phòng
trị bệnh bằng thuốc Daconil 75WP, Nativo 750WG,…
9. Thu hoạch
Bí ngô cũng như bí đỏ Cô Tiên có thể sử dụng nhiều bộ phận, sử dụng quả
non hoặc già tùy vào mục đích yêu cầu. Nếu thu quả già, thường thu quả sau 60
ngày thụ phấn. Khi vỏ quả chuyển hết sang màu đỏ, dùng móng tay bấm thấy cứng
là có thể ngắt quả.
Tác giả : Ks. Phạm Thị Hiên