I. Đặc điểm giống
Đặc điểm ngoại hình gà Đông Tảo lai 01 ngày tuổi có màu vàng, vàng nâu nhạt, 14 tuần tuổi có thân hình chắc gọn, con trống có lông phần thân màu vàng,
hoặc nâu vàng nhạt, lông đuôi dài và cánh có điểm một số lông màu đen, con mái
lông màu nâu trắng nhạt hoặc màu vàng nhạt; gà Đông Tảo lai có mào cờ đơn.
Gà Đông Tảo lai phù hợp với phương thức chăn nuôi chăn thả và bán chăn thả: Thời gian nuôi từ 90 – 105 ngày, tỷ
lệ nuôi sống ≥ 94%, khối lượng cơ thể ở 105 ngày tuổi đạt từ 1,8 - 2,2 kg/con,
tiêu
tốn thức ăn cho 1 kg tăng khối lượng cơ thể từ 2,5 - 2,7 kg.
II. Kỹ thuật chăm
sóc nuôi dưỡng
2.1. Chọn giống gà 01 ngày tuổi
trước khi nuôi:
Chọn theo đặc điểm ngoại hình, gà 01 ngày tuổi chọn con có ngoại hình
đặc trưng của giống: Gà có lông màu vàng, vàng nâu nhạt, gà lông bông, bụng
mềm thon nhẹ, rốn kín, mắt to tròn sáng và nhanh nhẹn, chân bóng cứng cáp không
dị tật, đi lại bình thường, mỏ khép kín.
2.2. Chuẩn bị các dụng cụ chăn nuôi: Trước khi nuôi gà, chuẩn
bị các dụng cụ sau:
Rèm che: Làm bằng vải bạt may lại phù hợp với diện tích cần
dùng.
Chất độn chuồng: Dùng trấu sạch và khô, đã được khử trùng
đầy đủ.
Hố/khay khử trùng: Một ngày trước khi nhận gà, chất sát
trùng (vôi bột hoặc các hóa chất) phải cho vào hố sát trùng hoặc khay sát
trùng.
Quây úm gà: Làm bằng cót ép cắt dọc có chiều cao 50cm,
khi quây tròn lại có đường kính 2m có thể úm được 200 gà.
Chụp sưởi: Làm bằng tôn đường kính rộng 80-100 cm, bên
trong lắp 3 bóng điện xen kẽ nhau. Nơi không có điện có thể dùng bếp khí gaz hoặc
bếp than nhưng khi sưởi cần thiết kế ống thu để đưa khí than ra ngoài.
Máng uống: Sử dụng máng uống gallon chuyên dụng cho gà
con định mức 50 con/1 máng. Máng uống đặt xen kẽ với khay ăn (hoặc máng
ăn) theo hình rẻ quạt trong quây và cách đều giữa thành quây với chụp sưởi. Giai
đoạn từ 5 tuần tuổi đến xuất bán dùng máng uống gallon loại 8 lít (50 gà/máng)
hoặc máng tôn dài 1,2m (100 gà/máng).
Máng ăn: Giai đoạn 0 – 4 tuần tuổi: Trong 2 tuần đầu dùng
khay ăn (khay bằng tôn hoặc bằng nhựa có kích thước 70 × 60 cm) hoặc có thể
dùng mẹt tre đường kính 60 cm. Khay ăn được đặt trong quây xếp so le với máng uống.
Các tuần sau dùng máng ăn P30 và P50. Giai đoạn từ 5 tuần tuổi đến xuất bán
dùng máng đại P50 (25 – 27 con/máng).
Vườn
thả gà: Vườn thả thiết kế bằng phẳng, có trồng
cây hoặc dàn cây che mát. Chu vi vườn thả được rào lưới đảm bảo gà không thể
bay qua hoặc chui ra ngoài.
2.3. Kỹ thuật nuôi gà Đông Tảo
lai giai đoạn 0- 4 tuần tuổi:
2.3.1. Trước khi nhận gà vào quây
phải:
Kéo rèm che kín chuồng. Nếu thời tiết lạnh nên bật đèn sưởi ấm trong quây úm khoảng
2 giờ.
Cho nước vào máng uống. Trong nước uống cần pha thêm thuốc
kháng sinh, Bcomplex và đường Glucoz theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Nước uống phải
sạch, an toàn (úm gà vào mùa lạnh có thể đun nước cho ấm cho gà uống). Nước uống
được cho vào máng gallon loại 1,5-2 lít, đáy máng uống được kê phẳng bằng gạch
mỏng đặt trên nền đệm lót.
2.3.2. Thả gà con vào quây:
Kiểm tra lại số lượng con sống và con chết,.
Loại bỏ những con chết và gà không đạt tiêu chuẩn ra khỏi
chuồng.
Sau khi chuẩn bị xong chuồng trại mới đưa gà vào quây.
* Mật độ nuôi:
Từ tuần thứ nhất đến tuần thứ ba: 20 con – 18
con/m2 chuồng.
Tuần thứ tư: 16 con – 14 con/m2 chuồng.
* Nhiệt độ chuồng nuôi:
Trong hai tuần đầu úm gà thường xuyên quan sát gà và theo
dõi nhiệt độ trong quây để điều chỉnh thiết bị sưởi nhằm cung cấp đủ nhiệt cho
gà. Những dấu hiệu sau cần chú ý để điều chỉnh chụp sưởi hoặc thiết bị sưởi:
Nhiệt độ cao, đàn gà tản ra sát vành quây, kêu và thở
Nhiệt độ thấp gà tập chung quanh chụp sưởi
Nhiệt độ thích hợp đàn gà phân bố đều trong quây
Bảng 1: Kiểm soát nhiệt độ
trong giai đoạn nuôi
* Thức ăn cho gà :
Dùng thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh của các hãng thức ăn có
uy tín như Hygro, Proconco, Cagirl, ABC,…. cho gà ăn.
- Tuần thứ nhất đến hết tuần thứ hai cho gà ăn bằng khay
hoặc mẹt (100 gà đặt 1 khay ăn). Rải mỏng, đều thức ăn lên khay ăn hoặc mẹt độ
dầy 1cm, sau đó từ 2-3 giờ cạo sạch thức ăn lẫn phân có trong khay đem sàng để
gạt bỏ phân ra ngoài, tận thu thức ăn cũ và tiếp thêm lượt mỏng thức ăn mới.
- Khi gà được 3 tuần tuổi trở đi thay thế khay ăn bằng
máng ăn cỡ trung bình P30 hoặc máng đại P50 (40 -50 con/máng), cần treo
máng bằng dây, miệng máng đặt ngang với lưng gà.
Cho gà ăn tự do cả ngày đêm, bổ sung thêm thức ăn cho gà
trong một ngày đêm từ 6 - 7 lần.
- Lưu ý:
+ Từ tuần 1 đến tuần thứ 3: Dùng thức ăn gà giai đoạn 1-
21 ngày tuổi.
+ Từ tuần thứ 4: Dùng thức ăn gà giai đoạn 22 ngày tuổi đến
xuất bán.
Chuyển từ thức ăn cũ sang thức ăn mới cho gà cần thực hiện:
- Ngày thứ nhất cho gà ăn 75% thức ăn cũ và 25% thức ăn mới
- Ngày thứ hai cho gà ăn 50% thức ăn cũ và 50% thức ăn mới
- Ngày thứ ba cho gà ăn 25% thức ăn cũ và 75% thức ăn mới
- Từ ngày thứ tư trở đi cho gà ăn 100% thức ăn mới
* Nước uống cho gà :
Dùng máng uống gallon, hai tuần đầu dùng máng cỡ 1,5-2,0
lít, các tuần sau dùng máng cỡ 4,0 lit.
Cho gà uống nước ngay trước khi cho ăn.
Máng uống được rửa sạch hàng ngày và thay nước uống cho
gà khoảng 4 lần (sáng, chiều, tối, và giữa đêm).
* Chiếu sáng đàn gà: Thời gian chiếu sáng đảm bảo 24/24
giờ, cường độ chiếu sáng từ 5 - 10 lux tương đương 2 - 4 w/m2 chuồng.
* Rèm che: Trong hai tuần đầu rèm che phải đóng kín cả
ngày đêm, từ tuần thứ ba trở đi đóng rèm phía hướng gió và mở rèm phía không có
gió. Tuy nhiên việc đóng và mở rèm còn tùy thuộc vào thời tiết và sức khỏe đàn
gà.
* Độn lót chuồng: Hàng ngày kiểm tra và dọn rìa xung
quanh máng uống độn chuồng bị ướt, xới đảo độn lót chuồng từ 7 - 10 ngày/lần và
bổ sung thêm lượt mỏng độn lót. Không thay độn lót chuồng thường xuyên.
* Phương thức nuôi: Giai đoạn từ 0 đến 4 tuần tuổi nuôi
nhốt hoàn toàn trong chuồng nuôi.
2.4. Kỹ thuật nuôi gà Đông Tảo
lai từ 5 tuần tuổi đến xuất bán:
* Rèm che: Kéo rèm che mở hoàn toàn. Chỉ đóng rèm khi có
gió to, trời giông bão, mưa to, quá lạnh và đàn gà bị bệnh đường hô hấp.
* Mật độ nuôi:
Từ tuần thứ năm đến tuần thứ sáu: 16 con – 14
con/m2 chuồng,
Từ tuần thứ bảy đến tuần thứ tám: 12 con - 10
con/m2 chuồng.
Từ tuần thứ chín đến xuất chuồng: 8 con đến 10
con/ m2 chuồng.
* Nhiệt độ chuồng nuôi: Giai đoạn này không cần sưởi ấm cho đàn gà, đảm
bảo nhiệt độ chuồng nuôi gà khoảng 18 –21oC
* Thức ăn và cách cho gà ăn: Dùng thức ăn hỗn hợp dạng
viên của các hãng có uy tín: Hygro, Proconco, Cagirl, ABC,…giai đoạn từ 22 ngày
tuổi – xuất bán cho gà ăn. Hoặc có thể dùng thức ăn tự chế biến phải đáp ứng
nhu cầu dinh dưỡng của gà. Có thể sử dụng thức
ăn tự phối trộn với công thức phối trộn sau để nuôi gà .
Bảng 2. Công thức phối trộn thức ăn gà
Cho gà ăn bằng máng đại P50. Máng được treo bằng dây, miệng
máng cao ngang lưng gà. Mật độ máng ăn cho gà theo yêu cầu: 27 con- 30
con/máng. Cho gà ăn tự do ban ngày, buổi tối không cho ăn.
* Cho gà uống nước: Dùng máng uống gallon cỡ 8 lit: 50
con/máng hoặc cho uống máng dài (loại máng dài 1,2 m bằng tôn được đặt trên
rãnh thoát nước, có chụp bằng song sắt để gà không nhảy vào máng): 100
con/máng. Máng uống được rửa sạch hàng ngày và thay
nước uống 2 lần (sáng, chiều).
* Chiếu sáng đàn gà: Ban ngày
dùng ánh sáng tự nhiên, ban đêm dùng bóng điện thắp sáng đến 22 giờ, cường độ
chiếu sáng từ 5 - 10 lux tương đương 2 - 4 w/m2 chuồng.
* Độn lót chuồng: Hàng ngày kiểm tra và dọn độn chuồng
xung quanh máng uống bị ướt, xới đảo độn lót chuồng từ 7 - 10 ngày/lần và bổ
sung thêm.
* Phương thức nuôi: Nuôi gà theo phương thức bán chăn thả.
Chỉ thả gà khi thời tiết khô và ấm, thời tiết bất thuận (sau mưa, lạnh ẩm dài
ngày) phải nuôi nhốt hoàn toàn trong chuồng với mật độ 7 - 8 con/m2. Mật độ thả
tối đa 1,5 m2/con.
2.5. Quản lý, theo dõi đàn gà Đông Tảo lai thương phẩm:
Phải
có sổ sách để theo dõi và quản lý đàn gà.
Hàng
ngày cần ghi chép lại lượng thức ăn cho gà ăn, số gà ốm và chết để theo dõi sát
đàn gà và chăm sóc nuôi dưỡng tốt.
Có
sổ cân gà để kiểm soát độ đồng đều của đàn gà qua các giai đoạn.
Thường
kiểm tra sức khỏe đàn gà vào đầu giờ sáng hàng ngày.
Kiểm
tra tình trạng chung như dáng đi, các biểu hiện bất thường của gà như liệt
chân, ủ rũ, chảy nước mắt, nước mũi, ho khó thở…
Kiểm
tra phân dưới nền chuồng.
Kiểm
tra tình trạng ăn uống, xem đàn gà có ăn uống như ngày thường hay có 1 số con
hoặc cả đàn bỏ ăn…
Thực
hiện đúng quy trình chăn nuôi, cho ăn thức ăn phù hợp với từng giống và lứa tuổi
gà.
Thực
hiện nghiêm túc lịch phòng vắc xin và thuốc định kì cho đàn gà.
Phải
có sổ ghi chép đầy đủ chính xác về các loại thuốc và vắc xin sử dụng cho đàn
gà, thời gian ngày giờ cho uống tiêm vắc xin.
Nếu
gặp những bệnh thông thường mà qua triệu chứng lâm sàng có thể chẩn đoán bệnh
(cầu trùng, CRD) thì nên điều trị càng sớm càng tốt, trước khi giết thịt phải đảm
bảo đúng thời gian ngừng sử dụng thuốc kháng sinh.
2.6. Vệ sinh thú
y:
1. Khử trùng tại cửa chuồng hoặc cửa ra vào khu vực chăn nuôi:
Tại
cửa ra vào chuồng nuôi (nếu có 1 dãy chuồng) hoặc khu vực chăn nuôi (nhiều dãy
chuồng), phải có hố khử trùng kích thước chiều rộng 30-50 cm, chiều dài 50-70
cm, sâu 10-15 cm nếu chứa dung dịch khử trùng hoặc 1-2 cm bề dày nếu chất khử
trùng là dạng bột.
Chất khử trùng trong hố khử trùng phải
được thay mới 1-2 ngày/lần (loại bỏ thuốc khử trùng cũ, làm sạch hố và cho chất
khử trùng mới).
Người, xe cộ… khi đi qua cửa phải đi
qua hố khử trùng.
2. Vệ sinh chuồng trại, vườn
chăn thả và môi trường xung quanh
Định
kỳ tuần 1 lần.phun thuốc sát trùng trong chuồng nuôi và vườn chăn thả bằng các
dung dịch thuốc sát trùng như Virkon 0,25%, Biocid 0,1%,…
Tuần
1 lần phun sát trùng các khu vực xung quanh chuồng nuôi bằng Biocid 0,3%,
foocmon 2%, Virkon 0,5%, BKA 0,3%, thay đổi nhau.
Thường
xuyên quét mạng nhện, bụi bẩn bám vào chuồng nuôi.
Định
kỳ 2-3 tháng 1 lần cuốc đất, phun sát trùng, rắc vôi các khu vực xung quanh trại.
Thường
xuyên diệt chuột và côn trùng ở khu vực chăn nuôi, làm cỏ, phát quang cây cối
quanh khu vực chuồng nuôi để tránh những con vật mang mầm bệnh vào cho gà.
Định kỳ dọn phân, đảm bảo chuồng nuôi luôn khô ráo.
3. Lịch dùng vắc xin phòng bệnh
cho gà:
Bảng
3: Lịch dùng thuốc, vắc xin phòng bệnh cho gà
Tác giả : BSTY. Nguyễn Thị Dịu