Giới thiệu giống bò BBB Kỹ thuật chăm sóc nuôi dưỡng bò BBB nuôi thương phẩm
Đây là giống bò thịt cao sản. Khối lượng bò trưởng thành đạt 900 - 1.250kg với con đực
và 600 - 800kg với con cái. Khả năng tăng trọng trung bình đạt 1,3kg/ngày. Tỷ lệ
thịt xẻ đạt 66 - 70%. Tỷ lệ thịt tinh/thịt xẻ đạt 78%. Tuổi đẻ lứa đầu trung
bình là 32 tháng. Thời gian mang thai 280 ngày. Tỷ lệ đẻ hàng năm đạt 80%. Khoảng
cách lứa đẻ là 14 tháng. Bò BBB có cơ bắp phát triển siêu trội, ngoại
hình đẹp, khả năng sử dụng thức ăn tốt, thịt thơm ngon, hiệu quả kinh tế cao.
Hiện nay, giống bò BBB đã được sử dụng để lai
tạo với đàn bò lai của địa phương tạo ra đàn bê lai F1 bước đầu đã mang lại
hiệu quả kinh tế cao cho người chăn nuôi. Do kết hợp được cả đặc tính tốt của
con bố BBB và bò mẹ Việt Nam nên bê F1 sinh ra khỏe mạnh, thích nghi tốt với
điều kiện môi trường sống, tăng trọng nhanh và chất lượng thịt tốt. Bê F1 sơ
sinh đạt trọng lượng từ 25-30 kg/con, 16-18 tháng tuổi bê đạt trọng lượng
430-450 kg/con. Đây là thời điểm có tốc độ tăng trọng nhanh nhất khoảng 25-30
kg/con/tháng. Để nuôi giống bò này người chăn nuôi cần chú ý áp dụng một số
biện pháp kỹ thuật như sau:
1. Chuồng trại nuôi bò
Chuồng trại nên xây dựng
nơi cao ráo, thoáng mát, đảm bảo ấm áp vào mùa đông và mát mẻ vào mùa hè, nền
chuồng không nên làm trơn láng. Chuồng trại cần thiết kế để thuận tiện cho việc
quản lý, chăm sóc, dễ thao tác vệ sinh, không gây ô nhiễm môi trường xung
quanh. Khi thiết kế chuồng trại nên xây dựng cách xa nhà ở, hướng chuồng quay
về hướng Nam hoặc Đông nam để đảm bảo ánh sáng và độ thông thoáng của chuồng,
diện tích đảm bảo từ 4-5 m2/con; bố trí khu đất màu mỡ, có tầng canh tác dày, khả năng
giữ nước để trồng cỏ cung cấp thức ăn xanh cho bò.
Đối với trang trại chăn nuôi bò lớn,
cần quy hoạch thành các khu: Khu xây chuồng, nhà kho, văn phòng, nhà
ở, khu đồng cỏ. Phân chia thành nhiều chuồng nuôi, mỗi khu cách nhau từ 300 –
500m. Cách làm chuồng bò thịt phổ biến là
thiết kế 2 dãy có hành lang ở giữa đi lại, thanh chắn giữa chuồng bên trong với
đường đi ở giữa nên dùng thanh ngang song song hoặc thanh xiên góc 60 độ so với
nền. Máng ăn đặt ngay bên ngoài hành lang, không nên xây cao để thuận tiện
trong quá trình cho bò ăn. Nếu nuôi bò nhốt bà con nên làm thêm một sân chơi
ở phía sau cho bò vận động.
2. Chọn bê
giống
Nếu chăn nuôi quy mô hộ gia đình để chủ động con
giống và tiết kiệm chi phí, thì bà con có thể lựa chọn giống Bò cái nền để phối tinh bò BBB có nguồn gốc rõ ràng và tính
năng sản xuất của đời bố mẹ. Nên chọn những bò cái lai nhóm Zêbu (gồm: Red
Sindhi, Brahman…) có tầm vóc lớn, trọng lượng từ 280 kg trở lên và đã đẻ từ lứa
2 đến lứa 6. Không nên sử dụng giống bò có tầm vóc nhỏ vì dễ dẫn tới hiện tượng
đẻ khó. Bò cái nền phải có thể chất khoẻ mạnh, ngoại hình cân đối, lông óng
mượt, da mềm, đầu cổ linh hoạt, mắt sáng, mõm bẹ, bộ răng còn tốt. Lưng dài,
thẳng, mông nở, chân thẳng, bước đi vững chải, chắc chắn.
Nếu mua giống về nuôi, bà con nên mua bê lai BBB ở những cơ sở nhân giống có uy tín, có
nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
3. Chăm sóc
bê lai
Sau khi sinh cần cho bê con bú sữa đầu ngay. Từ sơ sinh đến 30 ngày tuổi,
nên cho bê luôn ở cạnh bò mẹ, thuận lợi cho bê bú mẹ. Luôn giữ ấm cho bê,
tránh gió lùa, chỗ bê nằm cần giữ khô sạch. Sau khi đẻ 15-20 ngày tập cho bê ăn
cám và cỏ non phơi tái; Từ 1-6 tháng tuổi chăn thả bê theo mẹ ở bãi gần chuồng.
Ở tuổi này cần cho bê tập ănvới lượng tăng dần đến khi 6 tháng tuổi đạt
mức:thức ăn thô xanh 5-8 kg/con/ngày, thức ăn tinh 0,5-1 kg/con/ngày, luôn có
nước sạch cho bê uống đầy đủ. Nên cai sữa bê vào khoảng 6 tháng tuổi.
4. Chăm sóc bò lai
Giai đoạn bê cai sữa đến trưởng thành (6-14 tháng tuổi): Nếu nuôi chăn thả là chính, giai
đoạn đầu mỗi ngày cho ăn 10-15kg/con thức ăn thô xanh; 0,5-1 kg/con thức ăn
tinh, sau đó tăng dần đến 14 tháng tuổi đạt mức 15-20 kg/ngày thức ăn
thô xanh và 1,5- 2kg/ngày thức ăn tinh. Mùa thiếu cỏ có thể cho ăn thêm vào
ban đêm 2-4 kg/con cỏ khô hoặc rơm ủ với urê để bổ xung cho thức ăn xanh
thiếu hụt khi chăn thả ban ngày. Nếu nuôi nhốt cần chú ý: Bê lai BBB
có tốc độ sinh trưởng nhanh, nên thức ăn tinh phải đảm bảo mức năng lượng cao,
lượng cho ăn hàng ngày tối thiểu đạt 2,5% khối lượng cơ thể;
Giai đoạn 15-18 tháng tuổi: Tăng dần lượng thức ăn thô xanh từ mức: 25-30
kg/con/ngày và thức ăn tinh 2-2,5kg/con/ngày, đến khi 18 tháng thức ăn thô xanh 30- 35kg/con/ngày,
thức ăn tinh 3 kg/con/ngày.
Trong các giai đoạn nuôi, từ khi bê sơ
sinh đến khi trưởng thành, luôn luôn có nước sạch trong máng uống vào ban
đêm, đặc biệt là mùa hè và sử dụng rơm khô làm thức ăn bổ sung vào ban đêm
cho bò ăn tại chuồng.
Giai đoạn 19- 24 tháng tuổi (giai đoạn cuối nuôi thương phẩm) cần
nuôi vỗ béo bò trước khi bán thịt. Nếu
bò còn gầy ta cần vỗ béo khoảng 3 tháng sẽ cho lợi nhuận cao. Để bò nhanh béo
ta áp dụng các kỹ thuật như: Tẩy giun sán trước lúc vỗ béo, nuôi nhốt tại
chuồng suốt thời gian vỗ béo, mỗi ngày cho ăn 30-40kg/con thức ăn thô xanh; 3-3,5
kg/con thức ăn tinh, chia làm 2-3 bữa trong ngày. Luôn luôn có nước sạch trong
máng uống cho bò trong thời gian vỗ béo.
5. Vệ sinh thú y
Các trang trại chăn nuôi tập trung và
chăn nuôi bò thịt riêng lẻ cần phải thực hiện đúng các công tác vệ sinh thú ý
được quy định tại Điều 4 Thông
tư
07/2016/TT-BNNPTNT.
Một số yêu cầu cụ thể như:
- Thực hiện vệ sinh, tiêu độc khử trùng
đúng quy định bao gồm trong và ngoài khu chuồng nuôi. Các bước tiến hành vệ
sinh, sát trùng khi không có bò ở trong chuồng được tiến hành như sau:
Bước 1: Dùng chổi, cuốc xẻng… vệ sinh sạch sẽ phân bò, các chất hữu cơ bám trên chuồng và khu vực xung
quanh trang trại.
Bước 2: Dùng vòi xịt nước để rửa sạch.
Một số chỗ khó rửa như góc, khe thì nên dùng vòi xịt có áp suất cao. Có thể
làm ẩm chuồng bằng nước từ 1 – 3 ngày trước khi dùng vòi xịt.
Bước 3: Sử dụng xà phòng hoặc nước vôi để
rửa chuồng. Lưu ý, nước vôi rửa chuồng phải pha loãng 30%.
Bước 4: Sử dụng thuốc sát trùng, liều
lượng thuốc theo chỉ định ghi trên bao bì hoặc hướng dẫn cụ thể của nhân viên
thú y. Lưu ý, cần kiểm tra nồng độ pH của nước sạch trước khi pha loãng vì nếu
nước cứng sẽ làm giảm hoặc mất đi tác dụng của thuốc. Khi phun thuốc sát trùng,
người thực hiện cần mặc quần áo bảo hộ.
Bước 5: Để khô chuồng nuôi từ 1 – 2 ngày
trước khi cho đàn bò vào chuồng thì mới đảm bảo hiệu quả, đồng thời tránh để bò
tiếp xúc với thuốc.
(Lưu ý trong quá trình sát trùng: Chỉ sử dụng thuốc sát trùng khi đã làm
sạch bề mặt chuồng nuôi; Sau khi sát trùng phải để khô hoàn toàn
thì mới diệt được tối đa vi khuẩn.)
-
Tiêm vacxin
phòng bệnh: Tiêm đầy đủ các loại vacxin (Tụ
huyết trùng, Dịch tả, Lở mồm long
móng (LMLM)...) theo qui định của cơ quan thú y;
- Cần giám sát định kỳ với một số bệnh
truyền nhiễm lây lan như LMLM, Dich tả Tụ huyết trùng… Ngoài ra, để giảm bớt và ngăn ngừa tối đa sự lây lan của mầm bệnh, giảm
thiểu rủi ro, các trang trại chăn nuôi cần phải thực hiện đúng nguyên tắc vệ
sinh thú y và tiêu diệt các vật chủ trung gian truyền bệnh (ve, ruồi,
muỗi..) và hướng đến chăn nuôi an toàn
sinh học.
Tác giả : KS. Trần Văn Trung